27 Αυγούστου 1922. «Η Σμύρνη μάνα καίγεται»

Σαν σήμερα, 27 Αυγούστου 1922. «Η Σμύρνη μάνα καίγεται» Για τη Μικρασιατική Καταστροφή, ακόμα και η πλούσια ελληνική γλώσσα αποδεικν...

Σαν σήμερα, 27 Αυγούστου 1922. «Η Σμύρνη μάνα καίγεται»

Για τη Μικρασιατική Καταστροφή, ακόμα και η πλούσια ελληνική γλώσσα αποδεικνύεται φτωχή για να αποδώσει το μέγεθος της ανθρώπινης και εθνικής συμφοράς.

Όταν μπήκαν οι Τούρκοι, τα όσα επακολούθησαν δεν μπορούσε να τα χωρέσει ο ανθρώπινος νους...

Ο τότε Αμερικάνος πρόξενος στη Σμύρνη Τζορτζ Χόρτον είχε γράψει : «Αισθάνθηκα μεγάλη ντροπή πως ανήκω στο ανθρώπινο γένος»!

Η γενοκτονία και ο ξεριζωμός του Μικρασιατικού Ελληνισμού είναι η μεγαλύτερη τραγωδία που βίωσε ποτέ ο τόπος και οι πληγές της ακόμα δεν έχουν κλείσει…

Η καταστροφή της Σμύρνης θα σήμανε και το τέλος του ελληνισμού της Μικρασίας.

Ένα τέλος, που πολλοί το έβλεπαν και ελάχιστοι έκαναν κάτι για να το αποτρέψουν.

Ένα τέλος, που ακόμα κι αν δεν μπορούσε ν’ αποφευχθεί, θα μπορούσε να μην σφραγιστεί με τον αφανισμό της Σμύρνης και των κατοίκων της!

Ένα τέλος, για το οποίο οι ευθύνες είχαν ονοματεπώνυμα, αλλά δεν αποδόθηκαν σε όλους...

Στις 11 π.μ η εμπροσθοφυλακή του Τουρκικού ιππικού μπαίνει στη Σμύρνη. Ξεκινάει η σφαγή των κατοίκων της και ο εμπρησμός της πόλης μέχρι και τις 3 Σεπτεμβρίου.

Είναι η τελευταία πράξη του δράματος που έμεινε γνωστό σαν Μικρασιατική Καταστροφή. Ο Βασιλιάς και η Κυβέρνησή του, έχουν πάρει τα μέτρα τους. Με τον 2870/1922 ΦΕΚ 119/20-07-1992 απαγορεύεται η μαζική μεταφορά προσφύγων "άνευ διαβατηρίων" ενώ έχει δοθεί ρητή εντολή στο Έλληνα Αρμοστή της Σμύρνης Αριστείδη Στεργιάδη να παραμείνουν οι κάτοικοι άοπλοι στα σπίτια τους για να μπορέσουν να τους σφάξουν οι Τσέτες. Στην απορία ενός νεαρού τότε πολιτικού που λέγονταν Γεώργιος Παπανδρέου, ο Αρμοστής του απαντάει ότι : «αν πάνε οι πρόσφυγες στην Αθήνα θα ανατρέψουν τα πάντα». Παρά την προαποφασισμένη σφαγή των Ελλήνων της Μικράς Ασίας πάνω από 1,5 εκατομύριο θα καταφέρει να έλθει στην σημερινή Ελλάδα και να κάνει αυτό που φοβόταν ο Αρμοστής Στεργιάδης.

Η επιστροφή τού ανίκανου και επικίνδυνου, όπως αποδείχτηκε, για τη χώρα Βασιλιά Κωνσταντίνου, έδωσε το πρόσχημα στους συμμάχους να επαναχαράξουν τη γεωπολιτική τους στρατηγική στην ευρύτερη περιοχή (κυρίως λόγω των πετρελαίων τής Μοσούλης, όπως και σήμερα, ......) και να στραφούν προς τον Κεμάλ, ο οποίος και δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη.

Επανέρχομαι στον Αμερικανό πρόξενο στη Σμύρνη, Τζορτζ Χόρτον.

Αυτός ο ιδεαλιστής, ουμανιστής και φιλέλληνας διπλωμάτης έγραψε μια φωτεινή σελίδα ανάμεσα σ’ εκείνες τις μαύρες σελίδες της ιστορίας...

Μαζί με την τρίτη σύζυγό του Κατερίνα Σακοπούλου φυγάδευσαν εκατοντάδες Έλληνες, δίνοντάς τους αμερικανικά διαβατήρια ή πιστοποιητικά πως εργάζονταν στο αμερικανικό προξενείο και ναυλώνοντας πλοία για τη μεταφορά τους στον Πειραιά.

Δεν είχε ακολουθήσει, όμως, τη ρητή συμμαχική εντολή τής «αυστηράς ουδετερότητας» κι έτσι επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, έληξε άδοξα η καριέρα του στο διπλωματικό σώμα...

Είναι χαρακτηριστικό το ότι η έκθεσή του προς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις βαρβαρότητες των Τούρκων κατά των χριστιανών δόθηκε στη δημοσιότητα... 47 χρόνια μετά, το 1969!

Επίσης, ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος.

Ο Χρυσόστομος αρνήθηκε να εγκαταλείψει την πόλη και το ποίμνιό του και ο φανατισμένος τουρκικός όχλος τον λιντσάρισε, τον σφαγίασε, τον διαμέλισε και στο τέλος κρέμασε ό,τι είχε απομείνει από το άψυχο κορμί του!

Λίγες μέρες πριν, είχε προλάβει να γράψει προς τον Βενιζέλο: «Ο Ελληνισμός τής Μικράς Ασίας, το

Ελληνικό Κράτος, αλλά και σύμπαν το Ελληνικό Έθνος κατεβαίνει πλέον εις τον Άδη (...) Της αφαντάστου ταύτης καταστροφής βεβαίως αίτιοι είναι οι πολιτικοί και προσωπικοί σας εχθροί, πλην και Υμείς φέρετε μέγιστον της ευθύνης βάρος».

Η μαρτυρία τού Γάλλου συγγραφέα Εντουάρ Ντριό : «Χιλιάδες από δυστυχείς υπάρξεις σωρευμένες κατά μήκος της προκυμαίας ρίχτηκαν στη θάλασσα. Σε μεγάλο μήκος του λιμανιού εκατοντάδες πτωμάτων είχαν γεμίσει τη θάλασσα, ώστε να μπορεί κανείς να βαδίσει πάνω σ’ αυτά. Τους επιπλέοντες αποτελείωναν οι Τούρκοι με σπαθιά και ξύλα. Αναρίθμητες υπάρξεις, προπαντός γυναίκες, παιδιά και γέροντες εσφάγησαν μέσα σε αίσχιστες θηριωδίες».