Πρόληψη για το καρκίνο του μαστού

To Πολυιατρικό Ασπροπύργου με αφορμή τον μήνα πρόληψης για το καρκίνο του μαστού (Οκτώβριος), απαντά σε 10 συνήθη ερωτήματα αναφορικά με τον προληπτικό του έλεγχο.

Ο Οκτώβριος έχει καθιερωθεί ως μήνας ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού και στοχεύει στην ενημέρωση του κοινού για τον προληπτικό έλεγχο και για την ίδια τη νόσο. 

Ο ρόλος της σύγχρονης γυναίκας είναι ιδιαίτερα απαιτητικός. Πολλές φορές η πίεση χρόνου την οδηγεί να παραμελεί σημαντικά θέματα της υγείας της, ιδιαίτερα αυτά που αφορούν στον προληπτικό έλεγχο.

Το ελπιδοφόρο μήνυμα στη αντιμετώπιση της ασθένειας αντικατοπτρίζεται στο υψηλό ποσοστό βιωσιμότητας μετά από έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου σε χρονικό παράθυρο πενταετίας. Η γυναίκα δεν πρέπει να ξεχνά ότι ο πιο δυνατός σύμμαχος στη μάχη κατά του καρκίνου του μαστού είναι η έγκαιρη διάγνωση.

10 συνήθη ερωτήματα σχετικά με τον προληπτικό έλεγχο του μαστού

1. Πότε κάνουμε την 1η μαστογραφία και πόσο συχνά την επαναλαμβάνουμε;

Σε ηλικία 40 ετών πρέπει να γίνεται η πρώτη μαστογραφία, εκτός και αν υπάρχει ιστορικό καρκίνου του μαστού σε 1ου βαθμού συγγενή, γνωστή μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1 και BRCA2, ακτινοθεραπεία στην περιοχή του θώρακα και του μεσοθωρακίου.

2. Ποιες είναι οι κατάλληλες μέρες του κύκλου για να γίνεται η μαστογραφία;

Η μαστογραφία, όπως αι η ψηλάφηση, πρέπει να γίνεται από την 4η έως και την 12η ημέρα του κύκλου ώστε οι μαστοί να μην είναι ιδιαίτερα επώδυνοι και διογκωμένοι. Καινούργιες μελέτες έχουν αποδείξει τον ευεργετικό ρόλο λήψης κοινού παυσίπονου 1 ώρα πριν την εξέταση από γυναίκες που αναφέρουν έντονη δυσφορία-δυσανεξία σε προηγούμενη μαστογραφία, ώστε να μειωθεί η ευαισθησία και να εξασφαλισθεί η ηρεμία της εξεταζόμενης.

3. Πόσο επιβλαβής είναι η ακτινοβολία της μαστογραφίας;

Το ποσό της ιοντίζουσας ακτινοβολίας που δέχεται ο μαστός με τη μαστογραφία είναι εξαιρετικά χαμηλό και δεν έχει φανεί συσχέτιση μεταξύ ανάπτυξης καρκίνου του μαστού και μαστογραφίας. Άλλωστε, ο κίνδυνος από την εμφάνιση καρκίνου του μαστού είναι πολύ μεγαλύτερος σε σύγκριση με την ποσότητα της ακτινοβολίας που λαμβάνει η γυναίκα όταν υποβάλλεται σε μαστογραφία.

4. Πόσο αξιόπιστη είναι η μαστογραφία;

Είναι μια σημαντικά αξιόπιστη και απλή εξέταση. O τακτικός μαστογραφικός έλεγχος μπορεί να ανιχνεύσει μικρές βλάβες 3-4 χρόνια πριν κάποια συμπτώματα γίνουν αντιληπτά από τη γυναίκα. Η διάγνωση με την εισαγωγή των συστημάτων υψηλής τεχνολογίας (ψηφιακή μαστογραφία) είναι ακριβής σε ποσοστό 90%, ποσοστό που αυξάνεται και φτάνει το 95%-98% στις περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο και συνδυάζεται με άλλες απεικονιστικές εξετάσεις.

5. Η ψηφιακή μαστογραφία είναι πιο αξιόπιστη από την κλασική;

Η δυνατότητα επεξεργασίας των ψηφιακών δεδομένων που λαμβάνονται στην περίπτωση της ψηφιακής μαστογραφίας επιτρέπει την παρέμβαση και την επεξεργασία των δεδομένων με σκοπό τη βελτιστοποίηση της εικόνας και την αύξηση της ακρίβειας στη διάγνωση, ιδιαίτερα σε πυκνούς μαστούς.

6. Ποια η διαφορά της κλασικής από την ψηφιακή μαστογραφία;

Η βασική διαφορά της κλασικής ή αναλογικής μαστογραφίας από την ψηφιακή μαστογραφία είναι ότι στην αναλογική χρησιμοποιείται το φιλμ ως μέσο καταγραφής της εικόνας, ενώ στην ψηφιακή χρησιμοποιείται ψηφιακός ανιχνευτής και ηλεκτρονικός υπολογιστής. Η ψηφιακή μαστογραφία εμφανίζει κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι της αναλογικής, όπως τη μείωση της δόσης ακτινοβολίας στην εξεταζόμενη κατά 25-40%, σε σύγκριση με την αναλογική μαστογραφία, και την αύξηση της ακρίβειας και της ευαισθησίας της μεθόδου (κυρίως σε πυκνούς μαστούς) με τη δυνατότητα επεξεργασίας της εικόνας που παρέχει. Η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει επίσης την ηλεκτρονική αποθήκευση της εξέτασης για μελλοντική σύγκριση αλλά και την αποστολή ψηφιακού ηλεκτρονικού αντίγραφου όταν επιθυμείται δεύτερη εκτίμηση της εξέτασης. Τέλος, με την εφαρμογή της ψηφιακής μαστογραφίας μειώνεται κατά πολύ η ανάγκη συμπληρωματικών-διευκρινιστικών λήψεων και ο χρόνος της εξέτασης.

7. Σε ποιες περιπτώσεις κάνουμε υπερηχογράφημα μαστών;

Το υπερηχογράφημα μαστών είναι εξέταση γρήγορη, προσιτή και ακίνδυνη (χωρίς ακτινοβολία). Αποτελεί την κύρια εξέταση σε γυναίκες κάτω των 35 ετών και βοηθά σημαντικά στην επίλυση κλινικών προβλημάτων. Στην ηλικιακή αυτή ομάδα εάν ανιχνευθούν ύποπτα ή αμφίβολα ευρήματα συνεχίζεται ο έλεγχος με μαστογραφία. Σε γυναίκες άνω των 35 ετών το υπερηχογράφημα έχει συμπληρωματικό ρόλο και ακολουθεί τη μαστογραφία για την πληρέστερη εκτίμηση ενός κλινικού ή μαστογραφικού ευρήματος και για τον πληρέστερο έλεγχο γυναικών που έχουν πυκνούς μαστούς. Το υπερηχογράφημα δεν αποτελεί και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο της μαστογραφίας στον προληπτικό έλεγχο του μαστού.

8. Σε ποιες περιπτώσεις κάνουμε μαγνητική τομογραφία;

Η μαγνητική μαστογραφία είναι εξέταση χωρίς ακτινοβολία και πραγματοποιείται στο μαγνητικό τομογράφο με τη χρήση ειδικών εργαλείων. Εφαρμόζεται συμπληρωματικά με τη μαστογραφία και το υπερηχογράφημα σε περιπτώσεις διερεύνησης ευρημάτων στην ψηφιακή μαστογραφία Τελευταία συμπεριλαμβάνεται, μαζί με το υπερηχογράφημα, στον προληπτικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού σε γυναίκες που ανήκουν στην κατηγορία υψηλού κινδύνου για να αναπτύξουν τη νόσο. Αποτελεί μέθοδο επιλογής σε περιπτώσεις προηγηθείσας επέμβασης στο μαστό για τη διερεύνηση πιθανής υποτροπής ή ανάπτυξης νέων εστιών στον ίδιο ή στον άλλο μαστό. Τέλος αποτελεί την καλύτερη διαγνωστική μέθοδος για τον έλεγχο της κατάστασης των ενθεμάτων.

9. Πόσο συχνά πρέπει να κάνουμε αυτοεξέταση;

Οι περισσότεροι καρκίνοι του μαστού ψηλαφώνται για πρώτη φορά από την ίδια τη γυναίκα και όχι από το γιατρό της. Η ψηλάφηση πρέπει να γίνεται κάθε μήνα, μια εβδομάδα περίπου μετά την περίοδο. Στην φάση αυτή του κύκλου οι μαστοί δεν είναι τόσο ευαίσθητοι ή διογκωμένοι. Οι γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση μπορούν να καθιερώσουν την πρώτη μέρα κάθε μήνα.

10. Πρέπει να γίνεται κλινική εξέταση;

Η μαστογραφία δεν υποκαθιστά την κλινική εξέταση. Πρέπει να συναξιολογείται και να συσχετίζεται από ειδικό ιατρό με τα ευρήματα από την κλινική εξέταση και το ιατρικό ιστορικό. Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει την επισκόπηση και την ψηλάφηση από κατάλληλα εκπαιδευμένο ιατρό και πρέπει να πραγματοποιείται τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο. Ο καρκίνος του μαστού δεν πρέπει να φοβίζει. Η έγκυρη πληροφόρηση και η σύγχρονη υψηλή τεχνολογία βρίσκονται στο πλευρό της γυναίκας για να της παρέχουν την πιο αξιόπιστη δυνατή πρόληψη και θεραπεία.

Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι ο τακτικός προληπτικός έλεγχος μπορεί να σώσει ζωές !

Ευάγγελος Καμπόλης

Χειρουργός Γυναικολόγος Μαιευτήρας στην εταιρεία Όμιλος ΙΑΣΩ και ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ στην εταιρεία Πολυιατρικό Ιατρική επε