Η διαχρονική ηλιθιότητα των αναπτυξιακών επιλογών μας

Εχει θλιμμένο φεγγάρι απόψε ... έχει οργή ο ουρανός ... έχει σύννεφα ανταριασμένα... Εχουν αίμα ο θόλος και κλάματα τα καρβουνισμένα υπερώα

Αγγέλα Καϊμακλιώτη

Η θλίψη πλανάται παντού και μέσα μας. Ακουμπά στα βιώματά μας. Φέρνει στο προσκήνιο απώλειες, απουσίες, απογοητεύσεις, λάθη. Και πώς να αποχαιρετήσεις τόσους ανθρώπους που χάθηκαν άδικα με φρικτό θάνατο; Πώς να δώσεις κουράγιο σε αυτούς που έχασαν τους αγαπημένους τους ξαφνικά;

Αποσβολωμένοι προσπαθούμε να ανασυνταχθούμε. Η καταστροφική πυρκαγιά στην ανατολική Αττική έσπειρε τον θάνατο ανθρώπων και φύσης σε 7.000 στρέμματα πυκνοκατοικημένης περιοχής. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να συζητήσουμε με νηφαλιότητα για αίτια, ευθύνες, συμφέροντα, συνωμοσίες, για αυθαίρετη δόμηση, δάση, ανύπαρκτες υποδομές ή για υποδομές που δεν λειτούργησαν, σχέδια που δεν εφαρμόστηκαν κ.λπ., ωστόσο κάθε φυσική καταστροφή, εκτός από τις τραγικές συνέπειες που έχει στο περιβάλλον, στην κοινωνία και στην οικονομία, έρχεται και ξεσκεπάζει την ηλιθιότητα, διαχρονικά, των αναπτυξιακών μας επιλογών.

Και αυτές πρέπει να επισημανθούν σε μια εφησυχασμένη κοινωνία, που μεσούσης της οικονομικής κρίσης έχει πλήρως αποπροσανατολιστεί, έστω σαν καμπανάκια κινδύνου.

Συνθέτοντας το παζλ της αστικής και περιαστικής οικιστικής ανάπτυξης αναδεικνύεται η πολεοδομική αυθαιρεσία, η δημιουργία οικισμών σε δάση με μόνο «σχέδιο» οργάνωσης αυτό που βόλευε τους μεσίτες: στενόμακρα «οικόπεδα» με στενά δρομάκια ανάμεσά τους. Ο φαύλος κύκλος της αυθαίρετης δόμησης στηρίζει και εικονογραφεί σημαντικές πλευρές της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας και αποτελεί τη γενεσιουργό αιτία για τη δημιουργία ενός οικονομικού κυκλώματος με πολιτικές προεκτάσεις μεταξύ της πολιτικής εξουσίας κάθε βαθμίδας και των ιδιοκτητών γης.

Η περιοχή Μάτι, που κατοικήθηκε ήδη από τη δεκαετία του 1960, ως αραιοκατοικημένος παραθεριστικός οικισμός με εξοχικές κατοικίες, ιδιαίτερα παραθεριστών από την Αθήνα, και ενδεχομένως ως αγροτική έκταση υπαγόταν έως το 2011 στον Δήμο Νέας Μάκρης, στη 10η Πολεοδομική Ενότητα όπως εμφανίζεται στο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) του δήμου (ΦΕΚ 219 Δ/1987), και έμεινε εκτός σχεδίου ως θύλακας δασικού χαρακτήρα χωρίς μέχρι το 1990 να αποκτήσει πολεοδομικό σχέδιο.

Ο οικισμός παρέμεινε έως σήμερα με τις πρωταρχικές στοιχειώδεις οδικές χαράξεις που έγιναν κατά την κατάτμηση της γης, ενώ ποτέ δεν απομακρύνθηκαν παράνομα κτίσματα ή μάντρες στη ζώνη αιγιαλού-παραλίας που απέκοπταν την ελεύθερη πρόσβαση στην ακτή.

Η πυκνή βλάστηση της περιοχής δημιουργήθηκε μετά το 1945, οπότε και χρονολογείται ο χάρτης του Κτηματολογίου και πύκνωσε μετά το 1960.

Η πολεοδομική οργάνωση της περιοχής και η παντελής έλλειψη έργων υποδομής σε συνδυασμό με την ανεξέλεγκτη πυρκαγιά, τους χρόνους εκκένωσης, τον πανικό, την κυκλοφοριακή συμφόρηση κ.λπ. οδήγησαν σε μια ανείπωτη καταστροφή που μας φέρνει όλους προ των ευθυνών μας, όλους, κράτος και πολίτες!

Τώρα να δοθεί η απάντηση που θα οδηγήσει και στις επιλογές οι οποίες θα καθορίσουν το μέλλον της χώρας με έργο. Να μπει τέρμα στην εκτός σχεδίου δόμηση και στη νέα φουρνιά μαζικών τακτοποιήσεων αυθαιρέτων με τη μορφή των «οικιστικών πυκνώσεων» σε δάση και δασικές εκτάσεις και με τη μορφή νομοσχεδίων για την προστασία των δασών και για τον αιγιαλό-παραλία.

Τέλος, ας αντιληφθούμε ότι όταν παραβιάζουμε τους νόμους της φύσης, της οικολογίας, της οικονομίας και της κοινωνίας, το κόστος από αυτό που μας επιστρέφεται είναι τεράστιο σε κάθε επίπεδο και ότι η αειφόρος ανάπτυξη δεν είναι ακόμη μια ορολογία, αλλά ένα ολοκληρωμένο σύστημα αναπτυξιακής πολιτικής που εμφορείται από την ανάλογη παιδεία, κουλτούρα και μια συνεκτική πολιτική πολιτισμού.

Γράφει η Μαργαρίτα Καραβασίλη

Αρχιτέκτων-πολεοδόμος, πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Πολιτών για την αειφόρο ανάπτυξη, πρ. ειδική γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο ΥΠΕΚΑ

Πηγή : efsyn.gr