Η φιλόξενη και αυθεντική Τζιά - Κέα

Βρίσκεται πιο κοντά στην Αθήνα από όλα τα Κυκλαδονήσια κι όμως πάει κόντρα στο τουριστικό ρεύμα και επιμένει να είναι παραδοσιακή, φιλόξενη και αυθεντική

Το κοντινότερο σε απόσταση από την Αττική Κυκλαδονήσι, η Κέα, ή Τζιά όπως την ξέρουμε οι περισσότεροι, έχει φανατικούς οπαδούς, που "πίνουν νερό στο όνομά της" και την επισκέπτονται σταθερά αρκετές φορές τοn χρόνο.

Εάν τους ακούσεις να μιλούν για το νησί δεν μπορείς παρά να συμφωνήσεις ότι η Κέα έχει καταφέρει να γλiτώσει από τη λαίλαπα του μαζικού τουρισμού και των ενοικιαζομένων δωματίων.

Στο πέρασμα των χρόνων έχει καταφέρει να διατηρήσει τον παραδοσιακό χαρακτήρα της, τους όμορφους οικισμούς της, τους αξιόλογους αρχαιολογικούς χώρους της, τις πεντακάθαρες παραλίες της, τα σπάνια για κυκλαδονήσι δάση της Βασιλικής Δρυός (βαλανιδιάς), αλλά κυρίως την καλή διάθεση και φιλοξενία των κατοίκων.

Η Ιουλίδα

Η Ιουλίδα, η πρωτεύουσα του νησιού, είναι η μεγάλη έκπληξη του επισκέπτη.

Είναι ένας παραδοσιακός οικισμός πολύ ιδιαίτερος, χτισμένος αμφιθεατρικά στην πλαγιά του λόφου, με το βενετσιάνικο κάστρο του 13ου αιώνα να δεσπόζει στην κορυφή του.

Αρχιτεκτονικά ακολουθεί τοn δικό της δρόμο, μακριά από τις κυκλαδίτικες προσταγές, με σπίτια κεραμόσκεπα, χρωματιστά ή νεοκλασικά και τα φημισμένα "στεγάδια" της, τις σκεπαστές στοές που προστατεύουν από τον καυτό ήλιο και τις βροχές του χειμώνα.

Στην είσοδο του χωριού, θα δείτε το πρώτο στεγάδι, με τοίχους φιλοτεχνημένους από τοn ζωγράφο Αλέκο Φασιανό.

Το Δημαρχείο του 1902 στην πλατεία, ένα εντυπωσιακό νεοκλασικό οικοδόμημα με πρωτότυπη διακόσμηση, αποτελεί έργο του αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλερ, όπως επίσης και το νεοκλασικό κτίριο που στέγαζε το δημοτικό σχολείο.

Σώζονται ερείπια κατοικιών και τμήμα του αρχαίου τείχους της Ακρόπολης με μεγάλους ογκόλιθους, όπως και ερείπια του βενετσιάνικου τείχους, από το κάστρο που έχτισε τον 13ο αι. ο Ντομένικο Μικέλι.

Στον δρόμο προς την πλατεία θα συναντήσετε το Αρχαιολογικό Μουσείο που στεγάζει πολύ ενδιαφέροντα ευρήματα από τη νεολιθική περίοδο μέχρι το τέλος του αρχαίου κόσμου.

Σημαντικό αξιοθέατο της Χώρας, είναι ο Λέοντας της Κέας, που βρίσκεται περίπου ενάμισι χιλιόμετρο μετά τον οικισμό.

Πρόκειται για ένα επιβλητικό αρχαϊκό γλυπτό, σκαλισμένο πάνω σε βράχο.

Το θέαμα των 26 ερειπωμένων πλέον ανεμόμυλων στον λόφο της Ιουλίδας εντυπωσιάζει ακόμα, και μας θυμίζει ότι η Τζια διέθετε το μεγαλύτερο συγκρότημα ανεμόμυλων στις Κυκλάδες.

Ο Αγιος Σπυρίδωνας, η Παναγιά η Γκαμήλα, η Παναγιά η Ρευματιανή, η Δημοτικιά και ο Ευαγγελισμός είναι οι πιο ενδιαφέρουσες βυζαντινές εκκλησίες της Χώρας. Από την αρχαία Ιουλίδα σώζονται τμήματα του τείχους της Ακρόπολης και ερείπια κατοικιών.

Διαδρομές 4Χ4

Χαβουνάς-Ακρωτήρι Τάμελου:

Από τις ομορφότερες διαδρομές του νησιού.

Θα ακολουθήσετε τον χωματόδρομο που ξεκινά από τον οικισμό του Χαβουνά, και αφού προσπεράσετε το δρομάκι που οδηγεί στην Παναγία της Πρόκας, θα φθάσετε μπροστά σ' ένα φράκτη που φαινομενικά κλείνει τον δρόμο.

Ανοίξτε τον φράκτη (κλείστε τον πίσω σας) και συνεχίστε στο χωματόδρομο που καταλήγει στο ακρωτήρι του Ταμέλου.

Σκλαβονικόλας-Καλόγερος:

Θα ξεκινήσετε από τον χωματόδρομο που ξεκινάει από τον μικρό οικισμό Σκλαβονικόλα.

Ακολουθώντας την πινακίδα προς Βόσπορο, θα στρίψετε αριστερά στην πρώτη διασταύρωση που θα συναντήσετε.

Αμέσως μετά δεξιά και στην επόμενη διασταύρωση πάλι αριστερά.

Η θέα του Καλόγερου από ψηλά είναι γοητευτική και η παραλία που θα κολυμπήσετε ακόμα καλύτερη.

Περιήγηση στο νησί

Πεντέμισι χιλιόμετρα βορειοδυτικά από τη χώρα, στον κόλπο του Αγίου Νικολάου, βρίσκεται το λιμάνι της Τζιάς, η Κορησσία.

Οπως και η Ιουλίδα, είναι χτισμένο και αυτό στη θέση της ομώνυμης αρχαίας πόλης.

Στην αρχαία Κορρησία, που ήταν χτισμένη στους λόφους του Αγίου Σάββα και της Αγίας Τριάδας, βρέθηκε ο "κούρος της Κέας", ένα από τα σημαντικότερα γλυπτά των αρχαϊκών χρόνων, που εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Σήμερα, η Κορρησία ή Λιβάδι όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, είναι ένας γραφικός παραθαλάσσιος οικισμός, που αποτελεί σημαντικό τουριστικό κέντρο του νησιού.

Στο εσωτερικό του οικισμού υπάρχουν ακόμα οι παλιές εγκαταστάσεις του περίφημου εργοστάσιου Εμαγέ με την καμινάδα ύψους 45 μέτρων που ξεχωρίζει από μακριά.

Συνεχίζοντας με βόρεια κατεύθυνση από την Κορησσία σε απόσταση δύο χιλιομέτρων θα συναντήσουμε το Βουρκάρι, έναν όμορφο παραθαλάσσιο οικισμό, με μικρό λιμάνι και αξιόλογη τουριστική ανάπτυξη.

Απέναντι από το Βουρκάρι η Χερσόνησος της Αγίας Ειρήνης έχει μεγάλο αρχαιολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον.

Εδώ ανακαλύφθηκε ένας από τους σημαντικότερους οικισμούς της Εποχής του Χαλκού που υπήρξε κέντρο εμπορίου.

Στις ανασκαφές βρέθηκε τμήμα του τείχους, η πύλη του οικισμού, ναός του Διονύσου, χαρακτηριστικά αγγεία της εποχής, μαρμάρινα ειδώλια, πιθάρια και τέλος οι περίφημες "κόρες" από το ιερό του Διονύσου -πήλινα γυναικεία αγάλματα με μακριά ενδύματα- ου σήμερα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ιουλίδας.

Το στενότερο σημείο της Χερσονήσου ή Στενό του Λάμπρου Κατσώνη θυμίζει τον τρόπο με το οποίο διέφυγε ο Λάμπρος Κατσώνης από τον αποκλεισμό των Τούρκων το 1790.

Εδώ θα δείτε και τον Φάρο του Αγίου Νικολάου.

Ηταν ο πρώτος φάρος που άναψε στις Κυκλάδες το 1831, κατασκευασμένος από τη Γαλλική Εταιρεία Φάρων, και ο δεύτερος στην Ελλάδα. Στην περιοχή της Κόκκας βρίσκονται εγκαταλελειμμένες καρβουναποθήκες και κατοικίες εργαζομένων, απομεινάρια της περιόδου που η περιοχή ήταν σημαντικός σταθμός ανεφοδιασμού άνθρακα των πλοίων.

Από τη χερσόνησο της Αγίας Ειρήνης υπάρχει δρόμος που οδηγεί ακόμα βορειότερα, στο ακρωτήριο Κεφάλα, όπου ανακαλύφθηκαν απομεινάρια οικισμού και νεκροταφείου της νεολιθικής εποχής (3300-3200).

Ο επόμενος παραθαλάσσιος οικισμός που συναντάμε στις βόρειες ακτές του νησιού, είναι ο Οτζιάς, απέναντι από την Κάρυστο της Εύβοιας. Επτά χιλιόμετρα ανατολικότερα, βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγιάς της Καστριανής, που θεωρείται προστάτιδα του νησιού. Χτίσθηκε πάνω σε απόκρημνο βράχο τον 18ο αιώνα στη θέση όπου εικάζεται ότι βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας.

Η κεντρική οδική αρτηρία του νησιού, νοτιοδυτικά από τη χώρα, καταλήγει στις Ποίσσες, ένα μικρό παραθαλάσσιο χωριό με πολλά περιβόλια, χτισμένο στη θέση της αρχαίας Ποιηέσσας.

Ελάχιστα ερείπια σώζονται απ' αυτόν τον αρχαίο οικισμό, που ιδρύθηκε τον 6ο π.Χ. αιώνα στον λόφο των Φυρών. Λίγο πριν από τις Ποίσσες, αξιοθέατα της περιοχής αποτελούν ο πενταώροφος ελληνιστικός πύργος της Αγίας Μαρίνας, και το ομώνυμο μοναστήρι του 1600 που βρίσκεται δίπλα του.

Ο Κούνδουρος, λίγο νοτιότερα από τις Ποίσσες, με έντονη τουριστική κίνηση, φημίζεται για τις παραλίες του και τους πετρόχτιστους μύλους του. Η Καρθαία, η σπουδαιότερη από τις τέσσερις πόλεις-κράτη της αρχαίας Κέας, βρίσκεται στη νοτιοανατολική άκρη του νησιού και ο μόνος τρόπος για να φτάσετε εδώ είναι να ακολουθήσετε το αρχαίο μονοπάτι.

Σημαντικά μνημεία που σώζονται, είναι ο ναός του Πυθίου Απόλλωνα (τέλη 6ου π.Χ. αι.), ο ναός της Αθηνάς (τέλη 6ου π.Χ. αιώνα), και το θέατρο (1ος π.Χ. αιώνας).

Τέλος, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η Κέα διαθέτει προστατευόμενα οικοσυστήματα: Η κεντρική και ανατολική Κέα είναι περιοχή ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000, καθώς εκεί βρίσκεται το μεγαλύτερο δάσος δρυός στις Κυκλάδες.

Επίσης, στο νησί υπάρχουν δάση με βαλανιδιές, (Quercus ithaburensis, ssb. macrolepis), από τα ελάχιστα που έχουν μείνει στο Αιγαίο, τα οποία καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις στο εσωτερικό του νησιού. Στο δίκτυο Natura 2000 έχει ενταχθεί και το νοτιοανατολικό τμήμα της Κέας, όπου ευδοκιμούν πολλά ενδημικά φυτά των Κυκλάδων και της Ελλάδας.

Διαδρομές πεζοπορίας

Ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσει κανείς τις μυστικές ομορφιές της Κέας, είναι να περπατήσει τα -συνολικού μήκους 65 χιλιομέτρων- μονοπάτια της, που κατά την αρχαιότητα αποτελούσαν μέρος του οδικού δικτύου που συνέδεε τις πόλεις-κράτη μεταξύ τους. Οι πιο ενδιαφέρουσες διαδρομές είναι:

Ιουλίδα-Λέων-Δοσωνάρι-Διασέλι-Οτζιάς: Διαδρομή μήκους 5 χλμ., που ξεκινάει από τη Χώρα, περνάει από το επιβλητικό γλυπτό του Λέοντα, και συνεχίζοντας μέσα από βαλανιδιές και αμυγδαλιές καταλήγει στην παραλία του Οτζιά.

Ιουλίδα-Αγ.Κωνσταντίνος-Μυλοπόταμος-Φλέα-Κορρησία: Διαδρομή 3 χλμ., που έχει αφετηρία τη βρύση του Ροκομένου στην έξοδο της Ιουλίδας προς Κορησσία. Από τη βρύση του Αγίου Κωνσταντίνου, ξεκινάει λιθόστρωτο μονοπάτι που καταλήγει στο λιμάνι, αφού περάσει την κατάφυτη με κυπαρίσσια ποταμιά, στην περιοχή της Φλέας.

Ιουλίδα-Μεσαριά-Προφήτης Ηλίας-Αστρά-Ελληνικά-Αγιος Συμεών-Καρθαία: Διαδρομή μήκους 12 χλμ., που είναι η ίδια που συνέδεε την αρχαία Ιουλίδα με την αρχαία Καρθαία. Η θέα από το ψηλότερο σημείο του νησιού, την κορυφή του προφήτη Ηλία (568μ.) και το δάσος με τις Βαλανιδιές, είναι από τα πιο ενδιαφέροντα κομμάτια αυτής της πεζοπορίας που καταλήγει στον πολύ ενδιαφέροντα αρχαιολογικό χώρο της Καρθαίας.

Μονή Επισκοπής-Σωτήρα-Περαμεριά-Τρία Μαδερικά-Συκαμιά: Πεζοπορία 4,5 χλμ., στο ανατολικό τμήμα του νησιού. Η βυζαντινή μονή της Επισκοπής είναι πολύ ενδιαφέρουσα, αλλά το κορυφαίο σημείο της διαδρομής, είναι το πέρασμα από δάσος βασιλικής δρυός, ένα από τα ελάχιστα που υπάρχουν στην Ελλάδα. Μετά από περπάτημα σε απότομη πλαγιά το μονοπάτι καταλήγει στην αμμουδερή παραλία της Συκαμιάς.

Κατωμεριά-Καλοδούκα-Πηγή Βαθυπόταμου: Διαδρομή μήκους 3 χλμ., που ξεκινάει από την ενδοχώρα του νησιού και διασχίζει περιοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους, όπου βρίσκονται και οι δύο αρχαίες πηγές Καλοδούκα και Βαθυπόταμου.

Σταυρουδάκι-Πηγή Βαθυποτάμου-Καρθαία: Σύντομη αλλά πολύ ενδιαφέρουσα διαδρομή, μήκους 2,5 χλμ. Ξεκινάει από το Σταυρουδάκι, 17 χλμ. από την Ιουλίδα και καταλήγει στην Καρθαία, αφού σας δώσει την ευκαιρία να ανακαλύψετε τη σπάνια χλωρίδα και πανίδα της Κέας στην κοιλάδα του Βαθυπόταμου.

ΔΙΑΜΟΝΗ

"Porto Kea Suites" στην Κορρησία (22880 22870). Το καλύτερο ξενοδοχείο της Τζιάς, με πολλές ανέσεις, αλλά και τσουχτερές τιμές. Σουίτες με μαρμάρινα μπάνια και πισίνα.

"Κέως Κατοικίες" πριν από το Γιαλισκάρι (22880 21661-3). Ενα πολύ όμορφο κατάλυμα και μια εξαιρετική επιλογή διαμονής. Τα δωμάτια είναι αυτόνομα και πλήρως εξοπλισμένα. Στα ατού η ασύγκριτη θέα.

"Oasis" (22880 21295 - 210 6042501) στον δρόμο από το λιμάνι προς Μυλοπόταμο. Φροντισμένα διαμερίσματα σε συμφέρουσες τιμές.

"Σειρίη" (22880 22355). Ανοιχτό όλο τον χρόνο. Ανετα δωμάτια, ρομαντική διακόσμηση και θέα στην Ιουλίδα.

"Kastellakia Bay Villas" στον Κούνδουρο, (210 6756789, www.kastelakiabayvillas.gr). Βίλες πάνω στη θάλασσα, πολύ ήσυχες και άνετες.

ΦΑΓΗΤΟ

Η Κέα φημίζεται για το κόκκινο κρασί της το Μαυρούδι αλλά και για το μέλι της. Από τις τοπικές σπεσιαλιτέ ξεχωρίζουν ο πασπαλάς (χοιρινό με ντομάτα και αβγά), τα τσίγαρα (λουκάνικα) και η λόζα (παστό χοιρινό) αλλά θα ήταν παράλειψη να μη δοκιμάσετε αστακομακαρονάδα και κόκορα κρασάτο. Στην ταβέρνα της "Αννας" στον Οτζιά ( 22880 21680) και στον "Αρίστο" (22880 21475) δοκιμάστε αστακομακαρονάδα αλλά και άλλα θαλασσινά και στο "Ουζοεστιατόριο των καλοφαγάδων" στη Χώρα (22880 22118) παραδοσιακές συνταγές.

Fast Info

Γιορτή Παραμυθιών

Κάθε χρόνο η Τζιά μετατρέπεται σε μια κανονική παραμυθούπολη. Στόχος είναι η προβολή και διάσωση των μύθων και των παραμυθιών με άξονα τον προφορικό λόγο. Παράλληλα γίνονται πολλές εκδηλώσεις, σεμινάρια κ.ά. (www.e-mythos.eu ).

Θαλάσσιες δραστηριότητες

Κολύμπι

Θα κολυμπήσετε στις παραλίες Γιαλισκάρι και Ξύλα που βρίσκονται κοντά στο λιμάνι, στην παραλία του όρμου του Οτζιά και στις ανατολικές παραλίες Σπαθί, Ψιλή Αμμος, Ψαθί, και Ορκός. Επίσης στην αμμουδερή παραλία στον όρμο των Ποισσών και στον Κούνδουρο.

Ιστιοπλοΐα / Yachting

Οσοι έχετε σκάφος μπορείτε να δέσετε στην Κορρησία, στον Κούνδουροή στο Βουρκάρι, και να επισκεφθείτε και τις βραχονησίδες Σπανοπούλα και Γαϊδουροχάλαρο.

Windsurfing

Η Κέα είναι αγαπημένο νησί των απανταχού surfers, λόγω της κατεύθυνσης των ανέμων και των κυμάτων. Καλύτερες παραλίες είναι: Κούνδουρος, Γιαλισκάρι, Πόλες, Σπαθί, Καστρί, Ποίσσες, Ξύλα.

Καταδύσεις

Οι φίλοι της κατάδυσης στην Τζια θα κερδίσουν αμέτρητες ονειρικές εικόνες, καθώς το νησί διαθέτει έναν θαυμάσιο βυθό που τον στολίζουν λιβάδια ποσειδωνίας και μεγάλοι πληθυσμοί ψαριών. Σημαντικό υποθαλάσσιο αξιοθέατο της Κέας είναι το πλοίο HMHS BRITTANNIC, μήκους 269μ. Πρόκειται για το αδελφό πλοίο του θρυλικού "Τιτανικού", που βυθίστηκε στα νερά της Κέας μετά τον τορπιλισμό του από γερμανικό υποβρύχιο το 1916. Βρίσκεται 120 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Ενα άλλο βυθισμένο πλοίο είναι το ποταμόπλοιο "Πατρίς" που βυθίστηκε ανοικτά του Κούνδουρου το 1868. Βρίσκεται σε βάθος μεταξύ 39 και 52 μέτρων.

ΝΕΛΛΗ ΚΑΨΗ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΤΣΗΣ

Πηγή : i-diadromi.gr