Φρίντριχ Νίτσε (1844 - 1900): Δεν γνωρίζουμε τον εαυτό μας!

«Κανένας δεν είναι πιο ξένος προς τον εαυτό του από τον εαυτό του». Ένα απόσπασμα του μεγάλου φιλοσόφου για την αυτογνωσία.

ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ, ΕΜΕΙΣ ΠΟΥ ΑΝΑΖΗΤΟΥΜΕ ΤΗ ΓΝΩΣΗ αγνοούμε τον εαυτό μας: κι αυτό έχει τον λόγο του. Ποτέ δεν αναζητήσαμε τον εαυτό μας - πώς θα μπορούσε να συμβεί να τον βρούμε μια μέρα;

ΔΙΚΑΙΑ ΕΙΠΩΘΗΚΕ: «Εκεί που είναι ο θησαυρός σας, εκεί είναι και η καρδιά σας» -ο δικός μας θησαυρός είναι εκεί όπου βρίσκονται οι κυψέλες της γνώσης μας. Πάντα προς αυτές πηγαίνουμε, σαν να 'μασταν από γεννησιμιού μας φτερωτά έντομα και συλλέκτες του μελιού της γνώσης, νοιαζόμαστε, με όλη τη δύναμη της καρδιάς μας, μόνο για ένα πράγμα -«να φέρουμε κάτι στο σπίτι».

ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΩΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ, στα λεγόμενα «βιώματα» -ποιος από μας έχει αρκετή σοβαρότητα και γι' αυτό; Ή αρκετό χρόνο; Φοβάμαι πως για τέτοιες υποθέσεις δεν ενδιαφερόμασταν ποτέ: δεν έχουμε την καρδιά μας εκεί -ούτε καν τα αφτιά μας! Μοιάζουμε μάλλον με έναν θεϊκά αφηρημένο και βυθισμένο στον εαυτό του Άνθρωπο, που η καμπάνα του μεσημεριού χτύπησε με όλη της τη δύναμη τους δώδεκά της χτύπους του μεσημεριού, κι εκείνος με μιας αναπηδά και αναρωτιέται: «Τι ώρα χτύπησε;».

ΕΤΣΙ ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΤΡΙΒΟΥΜΕ ΚΑΜΙΑ ΦΟΡΑ Τ’ ΑΦΤΙΑ ΜΑΣ εκ των υστέρων και ρωτάμε, εντελώς σαστισμένοι, εντελώς μπερδεμένοι, «τι ήταν στ' αλήθεια αυτό που μόλις βιώσαμε;». Ακόμη περισσότερο, «ποιοι είμαστε τελικά;» Τότε μετράμε εκ των υστέρων, όπως είπαμε, όλους τους δονούμενους ακόμη χτύπους της καμπάνας του βιώματός μας, της ζωής μας, του Είναι μας -αχ! και κάνουμε λάθος στο μέτρημα...

ΜΕΝΟΥΜΕ ΚΑΤ' ΑΝΑΓΚΗΝ ΞΕΝΟΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ, δεν τον καταλαβαίνουμε, συγχέουμε τον εαυτό μας με άλλους· για μας ισχύει ο νόμος στους αιώνες των αιώνων: «Κανένας δεν είναι πιο ξένος προς τον εαυτό του από τον εαυτό του», όσον αφορά στον εαυτό μας, δεν είμαστε από εκείνους που «αναζητούν τη γνώση».

Απόσπασμα από το βιβλίο του Φ. Νίτσε, Η Γενεαλογία της Ηθικής, εκδ. Πανοπτικόν. 

Ο Φρίντριχ Βίλχελμ Νίτσε (15 Οκτωβρίου 1844-25 Αυγούστου 1900) ήταν Γερμανός φιλόσοφος, ποιητής και φιλόλογος. 

Θεωρείται ένας από τους πρώτους υπαρξιστές φιλόσοφους. 

Έγραψε δοκίμια πάνω στη θρησκεία, στην ηθική, στον πολιτισμό, στη φιλοσοφία, στις επιστήμες. 

Ο Νίτσε υπήρξε ιδεολόγος της ελευθερίας και πολέμιος του ολοκληρωτισμού και του σωβινισμού. 

Το έργο του επηρέασε μια ολόκληρη σειρά σύγχρονων διανοητών και καλλιτεχνών. Αν και ήταν επικριτής των εθνικιστικών και αντισημιτικών τάσεων, το Τάδε έφη Ζαρατούστρας χρησιμοποιήθηκε από τον Χίτλερ για να οικοδομήσει τη θεωρία του εθνικοσοσιαλισμού. 

Έτσι, αν και ο Υπεράνθρωπος του Νίτσε χρησιμοποιήθηκε παραποιημένα ως πρότυπο για την Άρεια Φυλή του Χίτλερ, στην πραγματικότητα είναι η αναζήτηση του να γίνουμε πιο ανθρώπινοι, όχι απάνθρωποι.

Πηγή