Τι πρέπει να κάνει η Αθήνα;

Τα γεγονότα: Το πρωί της 24ης Νοεμβρίου δύο ρωσικά μαχητικά που βομβαρδίζουν περιοχές των Τουρκμένων στη βορειοδυτική Συρία, πετάνε κοντά σε αυτό που οι Τούρκοι ονομάζουν Χατάι και εμείς Αλεξανδρέτα. Είναι μια περιοχή που μέσα από τα τουρκικά σύνορα οι άνθρωποι μιλούν αραβικά και μέσα από τα συριακά μιλούν τουρκικά.

Η συριακή περιοχή ελέγχεται από την οργάνωση Αλ Νούσρα, παρακλάδι της Αλ Κάιντα. Οι Τούρκοι λένε ότι προειδοποίησαν τους πιλότους δέκα φορές μέσα σε πέντε λεπτά, ζητώντας τους να αλλάξουν πορεία, καθώς οδηγούνταν εντός του εναερίου χώρου τους.

Το ένα ρωσικό αεροπλάνο αποχώρησε, το άλλο παρέμεινε για 17 δευτερόλεπτα, κατά την τουρκική εκδοχή, στον συριακό εναέριο χώρο. Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν είπε ότι το ρωσικό αεροπλάνο σε καμία περίπτωση δεν αποτελούσε κίνδυνο για την Τουρκία, χωρίς όμως να αρνηθεί ότι μπορεί κάποια στιγμή να μπήκε στον εναέριο χώρο της Τουρκίας.

 Τουρκμένοι μαχητές που δρουν εντός της Συρίας (Reuters)

Ο Πούτιν είπε ότι το τουρκικό χτύπημα οφείλεται στην υποστήριξη της Άγκυρας στο Ισλαμικό Κράτος καθώς οι επιθέσεις που δέχεται αυτό από τη Ρωσία δεν του επιτρέπουν να πουλάει φθηνό πετρέλαιο στην Τουρκία. Σύμφωνα, όμως, με καταγγελίες από την ίδια την πρέσβειρα της ΕΕ στη Βαγδάτη, πετρέλαιο από τους τζιχαντιστές αγοράζουν και χώρες της Ενωσης προς 12 δολάρια το βαρέλι.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Τουρκία δεν θέλει τους Ρώσους στα πόδια της, ούτε επιθυμεί την προώθηση Κούρδων του Ιράκ προς τη Συρία. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα γίνει πιο πιθανή η δημιουργία κουρδικού κράτους. Γι' αυτό και μέχρι πριν από τρεις μήνες υποστήριζε, έστω και «διακριτικά», τους ξένους μαχητές που επιθυμούσαν να ενταχθούν στον ISIS. Από την άλλη, η Ρωσία εμπλέκεται πια και σε χερσαίες επιχειρήσεις. Και όταν τα πράγματα πάρουν αυτήν την τροπή, η κατάρριψη ενός αεροσκάφους είναι το λιγότερο που μπορεί να συμβεί.

Και η Αθήνα; Η Αθήνα, όπως και η Ευρώπη, την έχουν «πατήσει». Θέλουν να συνδιαλλαγούν με την Τουρκία στο προσφυγικό αλλά μέχρι σήμερα αγνοούν ότι η Τουρκία δεν είναι μέρος της λύσης αλλά μέρος του προβλήματος. Η Τουρκία αισθάνεται ότι απειλείται από τις εξελίξεις στην περιοχή. Αποκλείεται να προσχωρήσει στην ευρωπαϊκή ατζέντα. Η Ευρώπη -και η Ελλάδα- πρέπει να προσχωρήσουν στη δική της. Η Ρωσία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ και η Τουρκία μπορεί να επικαλεσθεί το άρθρο 5 της συνθήκης του ΝΑΤΟ λέγοντας ότι δέχεται επίθεση.

Το πρόβλημα ελπίζουν στην Αθήνα θα ξεπεραστεί γρήγορα. Ομως θα ξαναπροκύψει. Ο πρόεδρος Ολάντ είπε ότι δεν θα υπάρξουν χερσαίες επιχειρήσεις. Ο Ομπάμα είπε ότι θα συνεχίσει να εξοπλίζει τους Κούρδους. Και οι δυο τους ζήτησαν να φύγει ο Ασαντ. Η Αθήνα διαφωνεί με αυτό. Η Άγκυρα σε αυτό το σημείο είναι με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ. Αλλά επειδή για να το πετύχει αυτό χρειάζεται και τους ισλαμιστές δεν μπορεί να αξιοποιήσει αυτή την ταύτιση. Για να επωφεληθεί η Αθήνα θα πρέπει να αποδείξει ότι είναι με κάποιους τρόπους χρήσιμη στην ασφάλεια της Δύσης. Πού ακριβώς; Στην αντιτρομοκρατική πολιτική και την καταπολέμηση των τζιχαντιστών, αλλά και τη μετάβαση της Συρίας στη μετά τον πόλεμο εποχή.

Γράφει ο Τάσος Τέλλογλου

Πηγή