8 Μαΐου 1945

Το βράδυ 8 προς 9 Μαΐου 1945, υπογράφτηκε η συνθήκη λήξης του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Όσο διαρκούσε ο ψυχρός πόλεμος, στη Δύση το τέλος του πολέμου τοποθετείτο στις 8 Μαΐου, ενώ στην Ανατολή τις 9. Η διαφορά αυτή οφείλεται στην… διαφορά ώρας: η συνθήκη υπογράφηκε στις 11 το βράδυ (ώρα Δυτικής Ευρώπης), δλδ 1 το πρωί στη Μόσχα. Η διπλή ημερομηνία διατηρήθηκε και κατόπιν της πτώσης του Τείχους (μάλλον για λόγους συνήθειας).

Ο πόλεμος και τα σχετικά με αυτόν γεγονότα είναι λίγο ως πολύ γνωστά. Κάποια πράγματα βέβαια, μάλλον χρήζουν υπενθύμησης, καθώς μετά το 1989, επιχειρείται μια πολύ «ενδιαφέρουσα» παραγραφή της ιστορίας, βολική για τους «νικητές» και, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες γι’αυτούς, αφού οι πρωταγωνιστές των γεγονότων είναι πλέον κάτω από το χώμα, και οι κληρονόμοι των ανατολικών εμφανίζονται αρκετά πρόθυμοι να ακολουθήσουν τις προσταγές της (μόνης πια) Δύσης.

• Ο πόλεμος ξεκίνησε επισήμως την 1η Σεπτεμβρίου 1939, με την εισβολή των Γερμανών στην Πολωνία. Είχε προηγηθεί η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία το 1933 (με κανονικές δημοκρατικές εκλογές, ας μην το ξεχνάμε), η προσάρτηση της Αυστρίας, η εισβολή στην Τσεχοσλοβακία. Για όλα αυτά, η «πολιτισμένη και δημοκρατική» Δύση δεν είπε κουβέντα και η Κοινωνία των Εθνών (πρόγονος του ΟΗΕ που δημιουργήθηκε στο τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου) περί άλλα τύρβαζε. Είναι εύκολο και βολικό να ρίχνουμε όλες τις ευθύνες στον Χίτλερ και στο γερμανικό λαό, να ρίχνουμε και λίγη λάσπη στην ΕΣΣΔ για το πρωτόκολλο «Μολότοφ-Ρίμπεντροπ», αποσιωπώντας την στάση «τουμπεκί» των Δυτικών «συμμάχων», επί μία ολόκληρη εξαετία, τουλάχιστον. Πότε αντέδρασε η Δύση; Όταν είδε τα συμφέροντά της να απειλούνται, καθώς η ΕΣΣΔ έβαζε το ποδαράκι της πολύ κοντά στο «δυτικό μετερίζι». Δεν υπήρχαν στρατόπεδα συγκέντρωσης και διώξεις εναντίον των Εβραίων, κομμουνιστών, ομοφυλόφιλων και λοιπών πριν το 1939; Φυσικά και υπήρχαν. Αλλά, μάλλον τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είχαν εφευρεθεί ακόμα. Από επιλεκτικές επεμβάσεις, συστάσεις και αντιδράσεις άλλωστε, δεν είδαμε και λίγες, κατά την διάρκεια του ψυχρού πολέμου, και κατόπιν του τέλους του.
• Μετά τον πόλεμο, οι δυτικοί επέβαλαν στρατιωτικό καθεστώς κατοχής στην Γερμανία και την Αυστρία, ανάγοντάς τις σε κύριους υπεύθυνους του πολέμου. Τα θύματα (από την πείνα, το εμπάργκο, τα στρατόπεδα εργασίας και τις υποχρεωτικές εκτοπίσεις πληθυσμών) δεν μετρήθηκαν με ακρίβεια ποτέ, υπολογίζονται πάντως σε περίπου 16 εκατομμύρια (τόσοι υπολογίζονται οι εκτοπισμένοι -4 εκατ. νεκροί και 2 εκατ. αγνοούμενοι) μέσα σε περίπου 4 χρόνια. Οι νεκροί της Σοβιετικής Ένωσης μόνο κατά την διάρκεια του πολέμου, ανέρχονται σε 22 εκατομμύρια. Θεωρητικά, οι 4 εκατ. Γερμανοί πέθαναν σε καιρό ειρήνης. Τα συμπεράσματα δικά σας.
• Η κατοχή της Γερμανίας έληξε θεωρητικά το 1949, με την δημιουργία των δύο χωριστών γερμανικών κρατών. Είχε προηγηθεί η ολοκληρωτική καταστροφή και πλιατσικολόγηση των τεχνικών και βιομηχανικών υποδομών της Γερμανίας, και οι εκδικητικοί βομβαρδισμοί ιστορικών πόλεων, όπως η Δρέσδη, και αμάχων πληθυσμών (από τους Δυτικούς συμμάχους) -συχνά μάλιστα, όταν πλέον δεν υπήρχε στρατιωτικός κίνδυνος πλέον από τους Ναζί. Οι ηττημένοι (Γερμανία και Φινλανδία) πλήρωναν πολεμικές αποζημιώσεις στους νικητές μέχρι πρόσφατα.
• Κατά την διάρκεια του ψυχρού πολέμου, επιχειρήθηκε μια δαιμονοποίηση του καθεστώτος των Ναζί. Δυο γενιές Γερμανών, που δεν είχαν καν γεννηθεί ή ήταν πολύ μικρά παιδιά, κατά την διάρκεια του πολέμου, ανατράφηκαν σε ένα εκπαιδευτικό και πολιτικό σύστημα παραγωγής συλλογικών τύψεων, για πολιτικά εγκλήματα και εγκλήματα πολέμου που είχαν διαπράξει κάποιοι από την γενιά των γονιών τους. Οι ίδιοι ξεφορτώνονταν τις τύψεις τους με τακτικές διαπόμπευσης και εξευτελισμού όσων κατηγορήθηκαν για συνεργάτες του καθεστώτος -συχνά κατά την διάρκεια των δικών που λάμβαναν χώρα ακόμα και μέσα στην δεκαετία του ’60 (χαρακτηριστικά τα όσα αφηγείται η ταινία The Reader, βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του Bernhard Schlink). Μόνο που η αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας και απόδοση ευθυνών δεν μπορεί να βασίζεται στο κυνήγι μαγισσών, ούτε στους αφορισμούς. Φυσικά, αυτές οι τακτικές ευνοούν όσους έχουν ευθύνες, των οποίων προσπαθούν να αποποιηθούν. Για να το κάνουμε τάληρα, θα ήταν σαν να αποδίδαμε συλλογικές ευθύνες για την Χούντα στις δυο γενιές του ελληνικού λαού που γεννήθηκαν μετά το ’74, μην αναφέροντας λέξη για όσους (έστω και λίγους) αντιστάθηκαν, βασανίστηκαν και δολοφονήθηκαν, ή κατηγορώντας συλλήβδην έναν λαό ως συνεργάτη της Χούντας. Το παράδειγμα δεν είναι ευθέως ανάλογο, θα μπορούσε όμως να αποτελέσει ένα παράλληλο.

Σε ορισμένες χώρες της Δυτικής Ευρώπης η 8η Μαΐου είναι αργία και τιμάται, όσο και η ελληνική 28η Οκτωβρίου (Γαλλία, Βέλγιο). Η 9η Μαΐου έχει διατηρηθεί ως ημέρα μνήμης στις περισσότερες από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες.

Ενδιαφέρον (όσο και αντιφατικό) είναι το γεγονός ότι η ΕΕ δεν κάνει κανένα λόγο για το θέμα, καθ’ότι οι Γερμανοί «είναι φίλοι μας». Παράλληλα, η 9η Μαΐου έχει θεσπιστεί ως «ημέρα της Ευρώπης»: στις 9 Μαΐου 1950 (τυχαία άραγε;), ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Robert Schuman και ο πρώην Γενικός Γραμματέας της ΚτΕ, Jean Monnet, εκφώνησαν την γνωστή πλέον ως «Δήλωση του Σούμαν, η οποία έθεσε τα θεμέλια για την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης, με την οποία ιδρύθηκε επτά χρόνια μετά η ΕΟΚ.

______________________________

Το ποστ γράφτηκε με την προτροπή του αναγνώστη Μιχαήλ Ροβάρτη (ο οποίος προμήθευσε και την ιστορική φωτογραφία από την είσοδο του Κόκκινου Στρατού στο Βερολίνο και το παραπάνω κλιπ). Το σκεπτικό δεν είναι σε καμία περίπτωση, να δωθεί κανενός είδους «άφεση αμαρτιών» στους Ναζί, αλλά μάλλον να υποσημειωθεί η «άφεση αμαρτιών» που ενορχηστρωμένα έχει δωθεί στους υπόλοιπους.

Πηγή : krotkaya.wordpress.com