Στο «εδώλιο του κατηγορουμένου» η έρευνα για την κλωνοποίηση

Εντοπίστηκε παραποίηση εικόνων – τι απαντά ο επικεφαλής της Σουκράτ Μιταλίποφ

Την εικόνα αυτή έδωσε στη δημοσιότητα το Πανεπιστήμιο Υγείας και Επιστημών του Ορεγκον στην οποία αποτυπώνεται η διαδικασία εξαγωγής πυρήνα από ένα ωάριο (Πηγή: Oregon Health and Science University/Reuters)

Στο «εδώλιο του κατηγορουμένου» τίθεται η μελέτη σχετικά με δημιουργία ανθρώπινων εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων μέσω κλωνοποίησης η οποία πήρε τεράστια δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα. Ενας ανώνυμος online σχολιαστής εντόπισε τέσσερα προβλήματα στη σχετική δημοσίευση η οποία έγινε στις 15 Μαΐου στην επιθεώρηση «Cell».

Η απάντηση του Μιταλίποφ

Από την πλευρά του ο Σουκράτ Μιταλίποφ, ειδικός στην αναπαραγωγική βιολογία στο Πανεπιστήμιο Υγείας και Επιστημών του Ορεγκον που ηγήθηκε της ερευνητικής ομάδας υπεραμύνθηκε της ερευνητικής δουλειάς του. Μιλώντας στην επιθεώρηση «Nature» ανέφερε ότι τρία από τα λάθη στα οποία αναφέρεται ο επικριτής του είναι «αθώα» και συνέβησαν κατά τη διάρκεια συλλογής των στοιχείων. Το τέταρτο, σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενά του, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση πρόβλημα.

Πρέπει να σημειωθεί ότι εξαρχής δεν ήταν λίγοι οι ειδικοί που σχολίασαν ότι έγιναν διαδικασίας εξπρές για τη δημοσίευση της μελέτης, γεγονός που προφανώς δεν άφηνε πολλά περιθώρια στην επιστημονική επιθεώρηση ώστε να την ελέγξει με κάθε λεπτομέρεια. Τρεις μόνο ημέρες πέρασαν από την υποβολή της μελέτης έως ότου πάρει το «πράσινο φως» για δημοσίευση, ενώ άλλες 12 ημέρες αργότερα το άρθρο δημοσιεύθηκε .

«Αληθινά τα αποτελέσματα», λέει ο ερευνητής

Μιλώντας στο «Nature» ο δρ Μιταλίποφ ήταν κατηγορηματικός: «Τα αποτελέσματα είναι αληθινά, οι κυτταρικές σειρές είναι αληθινές, όλα είναι αληθινά» είπε και προσέθεσε ότι επέστρεψε μόλις προχθές από την Ευρώπη στο Μπίβερτον όπου ζει και εργάζεται για να βρει τον φάκελο των εισερχόμενων ηλεκτρονικών μηνυμάτων του γεμάτο αλλά και τον τηλεφωνητή του πλήρη από τηλεφωνήματα των υπευθύνων του «Cell» καθώς και δημοσιογράφων. «Οι υπεύθυνοι του ‘Cell’ βρίσκονταν σε κατάσταση αμόκ».

Τα προβλήματα ξεκίνησαν μέσω μιας κριτικής που δημοσιεύθηκε στο PubPeer, ένα site όπου μπορεί κάποιος να καταγράψει ανώνυμα τα σχόλιά του σχετικά με δημοσιευμένες μελέτες.

Τα προβλήματα με τις εικόνες

Το πρώτο πρόβλημα που παρατηρήθηκε και αναφέρθηκε στο σχόλιο αφορούσε αναπαραγωγή της ίδιας φωτογραφίας στη δημοσίευση με διαφορετική όμως λεζάντα. Στη μια φωτογραφία αναφερόταν ότι απεικονιζόταν μια αποικία κλωνοποιημένων κυττάρων ενώ στη δεύτερη (ίδια) κατά τα άλλα φωτογραφία αναφερόταν ότι απεικονιζόταν μια σειρά βλαστικών κυττάρων που είχαν προκύψει όχι από κλωνοποίηση αλλά από τη διαδικασία της IVF (εξωσωματικής γονιμοποίησης).

Ο Μιταλίποφ απάντησε ότι η αναπαραγωγή της ίδιας φωτογραφίας έγινε σκοπίμως, παραδέχθηκε όμως ότι μπήκαν λόγω έλλειψης χρόνου λάθος κάποιες λεζάντες, τόσο στις συγκεκριμένες φωτογραφίες όσο και σε ένα δεύτερο ζευγάρι φωτογραφιών.

Ο σχολιαστής εντόπισε ένα ακόμη λάθος σε άλλες εικόνες οι οποίες δείχνουν τα είδη των γονιδίων που ενεργοποιούνται στις κυτταρικές σειρές οι οποίες έχουν προκύψει από κλωνοποίηση καθώς και σε εκείνες που έχουν προκύψει από έμβρυα μετά από IVF. Ο Μιταλίποφ απάντησε ότι θα προχωρήσει σε διόρθωση των εικόνων.

Αλλά και σε κάποια ποσοστά που αφορούσαν τη δραστηριότητα των γονιδίων στις κυτταρικές σειρές φάνηκε να υπάρχει λάθος. Στη συγκεκριμένη παρατήρηση ο Μιταλίποφ απάντησε ότι τα στοιχεία προέκυψαν έτσι ακριβώς από τα πειράματα και ότι είναι στη διάθεση του καθενός για να τα ελέγξει.

Οι αντιδράσεις

Σχολιάζοντας όλο το ζήτημα που έχει προκύψει ο Μάρτιν Πέρα, ειδικός στα βλαστικά κύτταρα από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης στην Αυστραλία τόνισε ότι «οι εξηγήσεις που έχει ως τώρα δώσει ο δρ Μιταλίποφ δεν είναι παράλογες, αλλά πρέπει να περιμένουμε τα αποτελέσματα ενδελεχούς έρευνας επί του θέματος».

Και ο Ρόμπιν Λόβελ-Μπατζ, επικεφαλής του Τμήματος Βιολογίας των Βλαστικών Κυττάρων και Αναπτυξιακής Γενετικής στο Εθνικό Ινστιτούτο Ιατρικής Ερευνας του Ιατρικού Ερευνητικού Συμβουλίου της Βρετανίας, σημείωσε ότι δεν πρέπει να εξάγουμε αβίαστα συμπεράσματα. «Πιθανότατα τα λάθη αυτά συνέβησαν εξαιτίας της βιασύνης να δημοσιευθεί η μελέτη. Οι συγγραφείς πρέπει να έχουν την ευκαιρία να απαντήσουν και να διορθώσουν τα λάθη τους».

Πάντως ο οποιοσδήποτε που θα είχε πρόσβαση στα κύτταρα θα μπορούσε να επιβεβαιώσει ότι δημιουργήθηκαν μέσω κλωνοποίησης. Αν έχουν όντως προκύψει με μια τέτοια διαδικασία τότε θα φέρουν το πυρηνικό DNA του ινοβλάστη που εισήχθη εντός του απύρηνου ωαρίου καθώς και μιτοχονδριακό DNA από το ωάριο της δότριας.

Συζητήσεις για πρόσβαση στα κύτταρα

Προς το παρόν ο δρ Μιταλίποφ βρίσκεται σε συζητήσεις με άλλα ινστιτούτα ώστε να επιτρέψει σε ερευνητές εκτός της ομάδας του να δουν τα κύτταρα. «Το πρώτο πράγμα που θέλουμε να κάνουμε είναι να δείξουμε τις κυτταρικές σειρές μας σε άλλους ειδικούς ώστε να επιβεβαιώσουν και εκείνοι τα αποτελέσματά μας. Δεν κρύβουμε τις κυτταρικές σειρές» είπε ο ερευνητής στο «Nature».

Σε κάθε περίπτωση πολλοί επιστήμονες δήλωσαν σοκαρισμένοι που το «Cell» αποδέχθηκε την εργασία για δημοσίευση μέσα σε μόλις τρεις ημέρες, δεδομένου του πρότερου…. βεβαρημένου επιστημονικού παρελθόντος της κλωνοποίησης. Υπενθυμίζουμε ότι την τελευταία φορά που ερευνητική ομάδα υποστήριξε ότι δημιούργησε ανθρώπινα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα μέσω κλωνοποίησης – επρόκειτο για ειδικούς από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σεούλ στη Νότια Κορέα – τελικώς αποδείχθηκε ότι η δουλειά της ήταν μια απάτη. Οι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο της Σεούλ με επικεφαλής τον Γου Σουκ Χουάνγκ δημοσίευσαν δύο μελέτες (το 2004 και το 2005) που αποδείχθηκαν πλήρως κατασκευασμένες. Να σημειώσουμε απλώς ότι τα πρώτα λάθη που εντοπίστηκαν και σε εκείνες τις μελέτες αφορούσαν αναπαραγωγή ίδιων εικόνων…

Ανεπαρκής ο έλεγχος από την επιθεώρηση

«Οποια και αν είναι η εξήγηση, είναι απίστευτο ότι και πάλι φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα με μελέτη που αφορά τη μέθοδο της πυρηνικής μεταφοράς σωματικού κυττάρου. Είναι προφανές ότι η διαδικασία ελέγχου της μελέτης από το ‘Cell’ η οποία διήρκεσε μόλις τρεις ημέρες ήταν ανεπαρκής» ανέφερε ο Αρνολντ Κριγκστάιν, διευθυντής του Προγράμματος για τα Βλαστικά Κύτταρα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο. «Πρόκειται για μια άστοχη κίνηση την οποία δεν θα περίμενε κάποιος σχετικά με μια δημοσίευση που θα είχε τόση δημοσιότητα. Δημιουργούνται ανησυχίες σχετικά με το αν υπάρχουν άλλα θέματα με αυτή την εργασία τα οποία δεν είναι εμφανή».

Ο Μιταλίποφ παραδέχθηκε ότι ήθελε να επισπεύσει τη δημοσίευση της μελέτης ώστε να παρουσιάσει τα ευρήματα στο συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας για την Ερευνα στα Βλαστικά Κύτταρα τον Ιούνιο. «Ισως επισπεύσθηκε η δημοσίευση. Όμως αυτό δεν δείχνει ότι φταίει το ‘Cell’. Ηταν δικό μου λάθος» είπε. Συμπλήρωσε ότι σκοπεύει σύντομα να δημοσιεύσει διευκρινιστική δήλωση για τη μελέτη στην οποία θα αναφέρονται τα λάθη σε συνεργασία με την επιθεώρηση.

Είπε επίσης ότι αναλαμβάνει την πλήρη ευθύνη για τα τελικά αποτελέσματα παρότι η συλλογή και «δόμηση» των στοιχείων στο άρθρο έγιναν από τον ερευνητή Μασαχίτο Τατσιμπάνα που ήταν και ο πρώτος ερευνητής της δημοσίευσης. «Υπήρχε πολύ στρες στο να συλλέξουμε και να χρησιμοποιήσουμε στο άρθρο όλες αυτές τις εικόνες. Δεν λέω ότι ήταν λάθος του Μασαχίτο. Αυτό όμως που ξέρω σίγουρα είναι ότι έφτιαξα εγώ προσωπικά αυτά τα κύτταρα και με τον Μασαχίτο, τα είδαμε να αναπτύσσονται και να δημιουργούν αποικίες».

Πηγή :  troktiko.eu