Κίνητρο από την Κυπριακή Προεδρία

Δημιουργείται κλίμα εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για να δοθεί κίνητρο από την Κυπριακή Προεδρία προς την Τουρκία με στόχο να παρακαθίσουν οι δύο πλευρές μαζί, μετά την 1η Ιουλίου, και να συζητήσουν τις δυνατότητες σχετικά με το άνοιγμα των κεφαλαίων 23 και 24 που αφορούν στη δικαιοσύνη και τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.

Αυτή ήταν η θέση η οποία διατυπώθηκε χθες ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από την τουρκικής καταγωγής Ολλανδή ευρωβουλευτή Εμινέ Μποζκούρ. Η αντίληψη αυτή είναι συναφής με όσα έχει υποστηρίξει ο Βρετανός ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων Άντριου Νταφ, καθώς και άλλοι συνάδελφοί του. Οι εν λόγω απόψεις διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της χθεσινής συζήτησης για την έκθεση αξιολόγησης της τουρκικής ενταξιακής πορείας, επί της οποίας η ψηφοφορία θα πραγματοποιηθεί σήμερα.

Η Προεδρία και η Τουρκία

Ο κ. Νταφ τόνισε ότι θα πρέπει να γίνουν κινήσεις και από την Κυπριακή Δημοκρατία και από την Τουρκία, ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα επί Κυπριακής Προεδρίας. Ο κ. Νταφ θεωρεί λανθασμένη τη θέση της Τουρκίας να μη συζητά με την Κυπριακή Προεδρία, ενώ ταυτοχρόνως καλεί και την Κυπριακή Προεδρία να προωθήσει συζήτηση με την Τουρκία για το άνοιγμα των κεφαλαίων 23 και 24 για τη δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Εν συνεχεία άλλοι ευρωβουλευτές, όπως η Εμινέ Μποζκούρτ, είχαν επισημάνει ότι χρειάζεται «να δοθεί κίνητρο από την Κυπριακή Δημοκρατία στην Τουρκία». Το κίνητρο αφορά στις προσπάθειες για το άνοιγμα των κεφαλαίων 23 και 24. Η αντιλήψεις αυτές είχαν διατυπωθεί κατόπιν της τοποθέτησης του Κύπριου ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ - Νέες Δυνάμεις Τάκη Χατζηγεωργίου, ο οποίος τόνισε ότι, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Τουρκία, με αφορμή τις εργασίες της Μεικτής Διακοινοβουλευτικής Επιτροπής Τουρκίας - ΕΕ, ρώτησε ο ίδιος τον επικεφαλής των Τουρκικών Ενταξιακών Διαδικασιών Εγκεμέν Μπαγίς, εάν θα συζητούσε η Άγκυρα με την Κυπριακή Προεδρία για τη διαδικασία ανοίγματος των κεφαλαίων 23 και 24.

Η απάντηση του κ. Μπαγίς, είπε ο κ. Χατζηγεωργίου, ήταν αρνητική. Σύμφωνα με τον βουλευτή του ΑΚΕΛ, ο κ. Μπαγίς είπε, «όχι, η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται για το άνοιγμα κεφαλαίων». Επί τούτου τοποθετήθηκε και ο συντηρητικός Βρετανός Ευρωβουλευτής Τζέφρι Βαν Όρτερ, ο οποίος επισήμανε ότι «δεν είναι ορθό να προβαίνει συνεχώς η τουρκική πλευρά σε συμβιβασμούς και να μην παίρνει ανταλλάγματα».

Στον αντίποδα, ο σοσιαλιστής ευρωβουλευτής Βόλφκαγκ Κράισλ Ντέρφλερ υποστήριξε ότι δεν θα πρέπει να υπερτονίζεται το άνοιγμα των κεφαλαίων 23 και 24 όταν η Τουρκία δεν αναγνωρίζει κράτος-μέλος της Ε.Ε., δηλαδή την Κυπριακή Δημοκρατία, και όταν δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, όπως είναι το επιπρόσθετο πρωτόκολλο.

Εποικισμός και ΑΟΖ

Με αφορμή την έκθεση για την αξιολόγηση της τουρκικής ενταξιακής πορείας, που ψηφίζεται σήμερα, γίνονται προσπάθειες, ώστε οι επικίνδυνες τροπολογίες για το «απευθείας εμπόριο» απορριφθούν. Ειδικώς, στο σοσιαλιστικό στρατόπεδο γίνονταν μέχρι τη δωδεκάτη παρεμβάσεις από τον ευρωβουλευτή της ΕΔΕΚ Κούλλη Μαυρονικόλα. Σχετική με το θέμα τροπολογία, που είχε τεθεί από σοσιαλιστές ευρωβουλευτές, μάλλον δεν εισέπραξε θετικό πρόσημο και η Σοσιαλιστική Ομάδα θα τηρήσει κατά τη σημερινή ψηφοφορία αποχή.

Ο ίδιος ο κ. Μαυρονικόλας είπε χθες προς την κ. Όμεν ότι θα πρέπει να συμπεριληφθεί δική του τροπολογία, την οποία στηρίζει η Σοσιαλιστική Ομάδα, και αφορά στην καταδίκη και στον τερματισμό του εποικισμού, ο οποίος συνιστά την επιθετική έκφραση της τουρκικής πολιτικής που οδηγεί στην τουρκοποίηση της Κύπρου και όχι στη λύση του προβλήματος.

Από την πλευρά της, η ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ Αντιγόνη Παπαδοπούλου υποστήριξε ότι η Κύπρος είναι το θύμα και η Τουρκία ο θύτης και ότι δεν μπορεί να θέλει η Τουρκία την ψήφο της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ενταξιακή της πορεία όταν ισχυρίζεται ότι δεν την αναγνωρίζει. Και πρόσθεσε ότι η Τουρκία απειλεί την Κυπριακή Δημοκρατία και παραβιάζει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Στην έκθεση, πάντως, στηρίζεται το αυτονόητο δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να διενεργεί έρευνες εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

Αμμόχωστος, Διακήρυξη και ευθύνες

Ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ-Νέες Δυνάμεις Τάκης Χατζηγεωργίου τόνισε ότι η έκθεση θα πρέπει να είναι δίκαιη, πράγμα που σημαίνει την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο, ένα ζήτημα για το οποίο η Τουρκία ουδέν έχει πράξει, ενώ ταυτοχρόνως αναφέρθηκε και στο θέμα της Αμμοχώστου και στην πρόσφατη «γραπτή διακήρυξη» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την επιστροφή της πόλης, όπως τα ψηφίσματα του ΟΗΕ προνοούν.

Η κ. Όμεν, ως εισηγήτρια της έκθεσης, επισήμανε ότι στην παράγραφο για το Κυπριακό επιχείρησε να είναι αντικειμενική, κατανοώντας τη δυσκολία του ζητήματος, και απευθυνόμενη προς τον κ. Χατζηγεωργίου διευκρίνισε ότι και το θέμα της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων, καθώς και της επιστροφής της πόλης, περιλαμβάνονται στην έκθεση, στην οποία, μεταξύ άλλων, τονίζεται ότι καλούνται όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να επιδείξουν καλή θέληση για την εξεύρεση τελικής λύσης.

Στην ουσία αποφεύγεται ο καταλογισμός ευθυνών προς την Τουρκία, όπως για πρώτη φορά είχε γίνει και πέρυσι, και η ευθύνη περνά σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Η λογική αυτή στηρίζεται στην αρχή την οποία αποδέχθηκε και η Κυπριακή Κυβέρνηση. Ότι δηλαδή την αποκλειστική ευθύνη για την κατάληξη των συνομιλιών τη φέρουν οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων.

Το εμπόριο

Στην έκθεση τονίζεται ότι η τουρκική Κυβέρνηση θα πρέπει ν' αρχίσει την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο και ότι θα πρέπει να επιστρέψει την πόλη της Αμμοχώστου υπό την αιγίδα των Ην. Εθνών στη βάση του ψηφίσματος 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας. (Σημειώνεται ότι στην περσινή έκθεση γινόταν αναφορά για άμεση αποχώρηση).

Παραλλήλως, καλείται η Κυπριακή Δημοκρατία «να ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου κάτω από την τελωνειακή εποπτεία της ΕΕ, για να προωθηθεί θετικό κλίμα για την επιτυχία λύσης στις υπό εξέλιξη συνομιλίες για την επανένωση και για να επιτραπεί στους Τουρκοκυπρίους να εμπορεύονται απευθείας με νόμιμο τρόπο αποδεκτό απ' όλους».