Εκτός ελέγχου οικονομία και αγορές ... Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΜΟΡΦΙΔΗ

Οι ευρωδιχόνοιες απειλούν πάλι την ελληνική διάσωση

Γιατί η ελληνοφινλανδική συμφωνία υπονομεύει το πακέτο βοήθειας. Ενιαία οικονομική διακυβέρνηση και όχι ευρωομόλογο θέλει η Μέρκελ

Οι αγορές κλυδωνίζονται. Η εμπιστοσύνη κλονίζεται. Kαι οι φήμες για καταρρεύσεις ευρωπαϊκών τραπεζών αρχίζουν να φουντώνουν. Η σπουδή της Γαλλίας και της Γερμανίας να ανακοινώσουν μια πρόταση οδικού χάρτη, που θα οδηγήσει σε «γερμανοποίηση» όλης της Ευρωζώνης, μέσω μιας ενιαίας οικονομικής διακυβέρνησης με βασικό σύνθημα τη λιτότητα, πυροδοτεί επικίνδυνες καταστάσεις.

Και αυτό, αφήνοντας κατά μέρος λύσεις για τα βραχυπρόθεσμα προβλήματα χρηματοδότησης, μέσω του ευρωομολόγου και της ενίσχυσης του EFSF. Ειδικά την ώρα που η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνεται σε όλη την Ευρωζώνη. Και η ευρωπαϊκή συναίνεση της 21ης Ιουλίου, για το δεύτερο πακέτο βοήθειας στην Ελλάδα, αρχίζει να υπονομεύεται από τις διχόνοιες πάνω στην αναζήτηση συγκεκριμενοποίησης των μέτρων.

Ο ασκός του Αιόλου άνοιξε μετά τη γνωστοποίηση της συμφωνίας Ελλάδας - Φινλανδίας για ισόποσες «χρηματικές εγγυήσεις», ώστε η δεύτερη να παράσχει το 1 δισ. ευρώ της συμμετοχής της στο ελληνικό πακέτο. Αναλυτές τη χαρακτηρίζουν «βόμβα στα θεμέλια των ευρωπαϊκών αποφάσεων της 21ης Ιουλίου», καθώς πυροδοτεί ντόμινο απαιτήσεων και άλλων χωρών. Αυστρία, Ολλανδία και Σλοβακία ήδη κάνουν σχετικές δηλώσεις.

Σε μια τέτοια περίπτωση, η Ελλάδα θα μπορούσε να χάσει περί τα 10 δισ. ευρώ (από τη συμμετοχή των συγκεκριμένων χωρών), από τη συμφωνηθείσα χρηματοδότηση (109 δισ. ευρώ). Και, φυσικά, υπάρχει κίνδυνος το β’ πακέτο να καταστεί μη λειτουργικό. Η ελληνική κυβέρνηση επιμένει ότι δεν έχει μπει στη διαδικασία διαπραγμάτευσης με άλλους Ευρωπαίους εταίρους για το θέμα των «χρηματικών εγγυήσεων». Και ρίχνει το μπαλάκι στο Eurogroup, ώστε να εγκριθεί η συμφωνία.

Οικονομικοί αναλυτές θεωρούν ότι πιθανότερο είναι το Eurogroup να μην εγκρίνει την ελληνοφινλανδική συμφωνία, αφού ουσιαστικά υπονομεύει την ίδια τη ρευστότητα του ελληνικού δημοσίου. «Δεν είμαι σίγουρος ότι θα το επιτρέψει το Eurogroup, γιατί αυτομάτως αυτό θα σήμαινε ουσιαστική κατάπτωση των συμφωνηθέντων την 21η Ιουλίου», σχολίασε στην «Ι» ο καθηγητής οικονομικών του πανεπιστημίου Πειραιά Μιχάλης Γκλεζάκος. Παράλληλα, όμως, θα αναζητηθεί νέα φόρμουλα στις απαιτήσεις για εμπράγματες εγγυήσεις από μέρους της Ελλάδας. Οι Ευρωπαίοι εταίροι επιμένουν στις τελευταίες, προκειμένου να χορηγήσουν τα νέα δάνεια.

Αναταράξεις στις αγορές

Εν τω μεταξύ, οι αναταράξεις στις αγορές αυξάνονται, με φόντο την πιθανότητα νέας ύφεσης στις ΗΠΑ και την Ευρωζώνη. Μια ύφεση που γίνεται ακόμα πιο πιθανή, μετά τα νέα μέτρα λιτότητας που ανακοίνωσε χθες η Ισπανία και τα αντίστοιχα που προετοιμάζει η Γαλλία. Ακόμα και η Γερμανία, λόγω της πολιτικής περιστολής των δημόσιων οικονομικών που έχει επιβάλει στην Ε.Ε., είδε την οικονομία της να παραμένει σχεδόν στάσιμη το β’ τρίμηνο (+0,1% το ΑΕΠ).

Η Άνγκελα Μέρκελ επιμένει ότι πρώτο ζητούμενο είναι η ενιαία διακυβέρνηση και όχι λύσεις τύπου «ευρωομόλογο». Γι’ αυτό, και από κοινού με τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί προτείνουν: Την υιοθέτηση από τα εθνικά κοινοβούλια «χρυσού κανόνα», που θα προβλέπει μηδενισμό των ελλειμμάτων. Και «τιμωρία» των παραβατών, με αναστολή της κοινοτικής χρηματοδότησης, ενιαία φορολογία των επιχειρήσεων και φόρο στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Από την άλλη, απέφυγαν να υιοθετήσουν οποιαδήποτε ατζέντα γύρω από την ενίσχυση του προσωρινού μηχανισμού στήριξης EFSF και την πιθανή έκδοση ενός ευρωομολόγου, παρότι ακόμα και η Κομισιόν αρχίζει να το προωθεί, ώστε να μοιραστούν τα βάρη Βορρά - Νότου.

Ταμείο Απόσβεσης

«Σήμερα βρισκόμαστε στην άκρη του γκρεμού. Με το να υποσχόμαστε στις αγορές σημαντικές θεσμικές εξελίξεις, οι οποίες γνωρίζουμε καλά ότι είναι ανέφικτες, είναι σαν να βάζουμε τρικλοποδιά στον εαυτό μας», ανέφερε σε συνέντευξή του στο περιοδικό L’Express ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν Ζακ Ντελόρ.

Για τον ίδιο, «τα οικονομικά μοντέλα των κρατών της Ε.Ε. είναι σήμερα πολύ διαφορετικά, ώστε να πιστεύουμε σε μια πραγματική αλλαγή σε αυτό το θέμα. Επιπλέον, η πρόταση θεσμοθέτησης ενός Ευρωπαίου υπουργού Οικονομικών δεν έχει νόημα». Αυτό που πρέπει να γίνει άμεσα, σύμφωνα με τον κ. Ντελόρ, «είναι να προχωρήσουμε σε μερική και προσωρινή αμοιβαιότητα των χρεών, μέσω, για παράδειγμα, της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου Απόσβεσης, το οποίο θα ήταν σε θέση να εξυπηρετεί και να στηρίζει όλα τα κράτη. Και πρωτίστως όσα πλήττονται σοβαρά από την κρίση».

Τι λένε οι αναλυτές

Οι αναλυτές, πάντως, περιμένουν ότι, κάποια στιγμή, μια λύση τύπου «ευρωομόλογο» θα έρθει. Δεδομένου ότι η κρίση κλιμακώνεται και πλέον απαιτούνται άμεσες κινήσεις. Σε χθεσινή δημοσκόπηση του πρακτορείου Reuters, μεταξύ 59 οικονομολόγων, οι 41 εκτίμησαν ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να εκδώσουν κοινά ομόλογα. Οι περισσότεροι, μάλιστα, βλέπουν να γίνεται μια τέτοια κίνηση του χρόνου. Από την άλλη, το μέλος της διοίκησης της ΕΚΤ Γιούργκεν Σταρκ, με δηλώσεις του χθες, υποστηρίζει ότι αυτή η λύση απλά αντιμετωπίζει τα συμπτώματα και όχι τα αίτια της οικονομικής κρίσης. Γι’ αυτό, έθεσε ως προϋπόθεση των ευρωομολόγων την ενιαία οικονομική διακυβέρνηση της Ευρώπης.

Πάντως, και ο ρόλος της ΕΚΤ εξακολουθεί να απασχολεί το ντιμπέιτ που έχει ξεκινήσει. Αναλυτές θεωρούν ότι πρέπει να αποκτήσει περισσότερο τον χαρακτήρα της Fed, ώστε οι παρεμβάσεις της να είναι καταλυτικές για την υποστήριξη τόσο της οικονομίας, όσο και των χρηματαγορών. Η Κεντρική Τράπεζα προχώρησε σε αγορά ομολόγων ύψους 22 δισ. ευρώ την περασμένη εβδομάδα, προκειμένου να βοηθήσει στην αποκλιμάκωση των spreads της Ιταλίας και της Ισπανίας.

isotimia.gr