"Τσιγάρα, ποτά και ξενύχτια" για νέους 16-30 χρονών

Οι νέοι 16-30 ετών πίνουν αρκετά συχνά, ενώ όσο περισσότερο πίνουν, τόσο πιο πιθανό είναι και να καπνίζουν- Την άσκηση προτείνουν ως "αντίδοτο" επιστήμονες του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Η πλειοψηφία των νεαρών, ηλικίας 16 έως 30 ετών, καταναλώνουν αλκοόλ αρκετά συχνά, ενώ όσο περισσότερο ασκείται κάποιος, τόσο λιγότερο πίνει. Ωστόσο, όσο περισσότερο κάποιος πίνει, τόσο πιο πιθανό είναι και να καπνίζει. 

Τα παραπάνω συμπεράσματα προκύπτουν από δύο έρευνες του Εργαστηρίου Ψυχολογίας της Άσκησης και Ποιότητας Ζωής του ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που μελετούν συμπεριφορές υγείας, όπως είναι η άσκηση, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ.

Με δεδομένο ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από την κοινωνία για θέματα όπως τα παραπάνω, αφού καταγράφεται αύξηση των ανθυγιεινών συμπεριφορών, κυρίως από τους νέους, το ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, μέσα από ερευνητικά προγράμματα, διατριβές, αλλά και ανεξάρτητες μελέτες, επιχειρεί αξιολόγηση των συμπεριφορών, αλλά και ερμηνεία των παραγόντων, που επηρεάζουν τις συμπεριφορές υγείας προς κάθε κατεύθυνση, έτσι ώστε να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν κατάλληλα παρεμβατικά προγράμματα για κάθε ηλικιακή ομάδα.

Προς αυτή την κατεύθυνση, πραγματοποιήθηκαν δύο ανεξάρτητες μελέτες, σε πληθυσμούς αστικών περιοχών της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας. Στην πρώτη μελέτη (Κοσμίδου, Ιωαννίδης, Λύσσα, Ζήση, Θεοδωράκης) συμμετείχαν νεαροί ενήλικες και συγκεκριμένα φοιτητές/τριες, συνολικά 249 άτομα, με μέσο όρο ηλικίας τα 21,10 χρόνια.

Σχεδόν οι μισοί από αυτούς δήλωσαν ότι κατανάλωναν αλκοόλ 2-5 ημέρες την εβδομάδα (49,2%). Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό (41,1%) δήλωσε ότι καταναλώνει καθημερινά αλκοόλ, αλλά λιγότερο από τέσσερα ποτήρια. Μια ημέρα την εβδομάδα ή σπανιότερα ανέφερε ότι καταναλώνει αλκοόλ μόλις το 5,3% των συμμετεχόντων, ενώ καθημερινά περισσότερα από τέσσερα ποτήρια είπε πως καταναλώνει το 3,7%.

Στη δεύτερη μελέτη (Λύσσα), που αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης, συμμετείχαν μαθητές δευτεροβάθμιας τεχνικής εκπαίδευσης- 145 άτομα, με μέση ηλικία τα 20,14 έτη (16-30 ετών). Περισσότεροι από τους μισούς (53,3%) δήλωσαν ότι καταναλώνουν αλκοόλ 2-5 μέρες ανά εβδομάδα, μια μέρα την εβδομάδα ή πιο σπάνια δήλωσε το 22,5%, ενώ το 17,6% ανέφερε ότι καταναλώνει αλκοόλ καθημερινά, σε ποσότητα μικρότερη των τεσσάρων ποτηριών. Ένα πολύ μικρό ποσοστό (6,3%) είπε ότι πίνει περισσότερα από τέσσερα ποτήρια αλκοόλ καθημερινά!

Συγκεντρωτικά, φαίνεται ότι η πλειοψηφία των ατόμων μεταξύ 16 και 30 ετών καταναλώνουν αλκοόλ αρκετά συχνά, ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι κανένα άτομο δεν δήλωσε ότι δεν έχει καταναλώσει ποτέ του αλκοόλ.

Μέσα από τη θεωρία Σχεδιασμένης Συμπεριφοράς, παρατηρείται ότι η κατανάλωση αλκοόλ προβλέπεται από το αν και με ποια συχνότητα έχει καταναλώσει αλκοόλ το άτομο στο παρελθόν.

Ένα άλλο ζήτημα που εξετάστηκε είναι, εάν υπάρχει σχέση μεταξύ καπνίσματος, άσκησης και κατανάλωσης αλκοόλ. Τα αποτελέσματα των ερευνών, σε συμφωνία με διεθνείς έρευνες, δείχνουν ότι μεταξύ άσκησης και κατανάλωσης αλκοόλ παρατηρείται σημαντική αρνητική σχέση, δηλαδή όσο περισσότερο κάποιος ασκείται τόσο λιγότερο συχνά καταναλώνει αλκοόλ, ενώ μεταξύ καπνίσματος και κατανάλωσης αλκοόλ η σχέση είναι και πάλι στατιστικά σημαντική αλλά θετική, δηλαδή όσο πιο συχνά καταναλώνει αλκοόλ τόσο περισσότερο καπνίζει.

Η κατεύθυνση και η σημαντικότητα των σχέσεων αυτών είναι όμοια και για τα δύο φύλα (άνδρες, γυναίκες).

Όπως δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μια κ των ερευνητών, η κ. Κοσμίδου, η προαγωγή της φυσικής δραστηριότητας είναι αυτή που μπορεί να βοηθήσει στη μικρότερη κατανάλωση αλκοόλ.

Ωστόσο, όπως λέει, για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται στοχευόμενα παρεμβατικά προγράμματα για άτομα όλων των ηλικιών.