Τα προβλήματα στον ύπνο «δείχνουν» το Αλτσχάιμερ

Οι 45άρηδες που αντιμετωπίζουν ξαφνικά δυσκολίες στον ύπνο μπορεί να εκδηλώνουν ένα από τα πιο πρώιμα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ, υποστηρίζουν αμερικανοί επιστήμονες.

Σε μελέτη που πραγματοποίησαν με 145 εθελοντές, ηλικίας 45 ετών και άνω, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο ύπνος ήταν διαταραγμένος σε όσους είχαν αυξημένες πιθανότητες να πάσχουν από αρχόμενη νόσο Αλτσχάιμερ, δίχως όμως να έχουν ακόμα εκδηλώσει την απώλεια μνήμης ή τα άλλα νοητικά προβλήματα που σχετίζονται με αυτήν.

Το εύρημα αυτό επιβεβαιώνει προγενέστερες παρατηρήσεις της ίδιας ερευνητικής ομάδας σε ζώα. Όπως είχαν διαπιστώσει σε μελέτες με ποντίκια, υπήρχε συσχέτιση ανάμεσα στην απώλεια ύπνου και τις χαρακτηριστικές «πλάκες» που δημιουργούνται στον εγκέφαλο σε περίπτωση Αλτσχάιμερ.

Τα στοιχεία τους δείχνουν επίσης ότι η συσχέτιση είναι αμφίδρομη: η έναρξη της δημιουργίας των «πλακών» διαταράσσει τον ύπνο και η έλλειψη ύπνου ευνοεί τον σχηματισμό αυτών των «πλακών».

«Η συσχέτιση αυτή ίσως μας εφοδιάσει με μία εύκολα ανιχνεύσιμη ένδειξη της νόσου», εκτίμησε ο επιβλέπων ερευνητής δρ Ντέιβιντ Χόλτσμαν, καθηγητής και επικεφαλής του Τμήματος Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον.

«Καθώς προχωρούν οι γνώσεις για το Αλτσχάιμερ, υποβάλλουμε ολοένα νωρίτερα σε θεραπείες τους πάσχοντες – και η αντιστροφή της διαταραχής του ύπνου, θα μπορούσε να αποτελεί ένα δείκτη για το αν η εκάστοτε θεραπεία αποδίδει ή όχι», εξήγησε.

Τα προβλήματα ύπνου είναι συνηθισμένα στους ασθενείς με συμπτώματα νόσου Αλτσχάιμερ, αλλά πολύ πρόσφατα οι επιστήμονες άρχισαν να υποψιάζονται ότι μπορεί να εκδηλωθούν πολύ πριν αρχίσει η χαρακτηριστική συμπτωματολογία της άνοιας.

Η νέα μελέτη είναι μία από τις πρώτες που συσχετίζει το αρχόμενο Αλτσχάιμερ με τις διαταραχές ύπνου.

Η μελέτη

Οι 145 εθελοντές συμμετέχουν σε πειράματα στο Ερευνητικό Κέντρο Νόσου Αλτσχάιμερ (ADRC) του πανεπιστημίου και όταν δήλωσαν συμμετοχή σε αυτά, είχαν φυσιολογικές επιδόσεις στα τεστ αξιολόγησης των νοητικών λειτουργιών.

Στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης, υποβλήθηκαν σε αναλύσεις υγρού από τη σπονδυλική τους στήλη. Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, όπως λέγεται, αναλύθηκε για να αναζητηθούν δείκτες της νόσου Αλτσχάιμερ.

Τα δείγματα έδειξαν πως 32 εθελοντές είχαν προκλινική νόσο Αλτσχάιμερ, που σημαίνει ότι πιθανότατα είχε αρχίσει η δημιουργία αμυλοειδών πλακών στον εγκέφαλό τους, δίχως όμως ακόμα να έχουν επηρεαστεί οι νοητικές λειτουργίες τους.

Επί δύο εβδομάδες οι συμμετέχοντες στη μελέτη κρατούσαν λεπτομερή ημερολόγια ύπνου, σημειώνοντας μεταξύ άλλων πότε έμπαιναν για ύπνο και πότε σηκώνονταν από το κρεβάτι, πόση ώρα χρειάζονταν για να αποκοιμηθούν και πόσες φορές μέσα στην ημέρα τους έπαιρνε ο ύπνος.

Επιπλέον, φορούσαν αισθητήρες στον καρπό για να καταγράφεται το επίπεδο της δραστηριότητάς τους στη διάρκεια του ύπνου.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ακίνητοι όταν κοιμούνται, αλλά συνήθως όταν υπάρχει διαταραχή του ύπνου αυτό δεν ισχύει», εξήγησε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Τζίο-Ελ Τζου, επίκουρη καθηγήτρια Νευρολογίας στο πανεπιστήμιο.

«Με τη βοήθεια των αισθητήρων μπορέσαμε να αξιολογήσουμε την ποιότητα και την αποδοτικότητα του ύπνου των εθελοντών μας», πρόσθεσε.

Οι εθελοντές με προκλινική νόσο Αλτσχάιμερ είχαν χειρότερη αποδοτικότητα ύπνου (κατά μέσον όρο 80,4%) απ’ ό,τι εκείνοι δίχως δείκτες άνοιας (κατά μέσο όρο ήταν 83,7%).

Επιπλέον, οι πάσχοντες από προκλινική νόσο έμεναν κατά μέσον όρο στο κρεβάτι όσο και οι υπόλοιποι, αλλά περνούσαν λιγότερη ώρα κοιμισμένοι, ενώ είχαν την τάση να αποκοιμούνται πιο συχνά μέσα στην ημέρα.

«Όταν εξετάσαμε ειδικά τους εθελοντές που κοιμόντουσαν χειρότερα απ’ όλους, όσοι είχαν αποδοτικότητα ύπνου κάτω από 75% διέτρεχαν πενταπλάσιο κίνδυνο να έχουν προκλινικό Αλτσχάιμερ, σε σύγκριση με όσους είχαν την υψηλότερη αποδοτικότητα ύπνου», πρόσθεσε η δρ Τζου.

Η ερευνητική ομάδα του ADRC συνεχίζει την έρευνά της σε ακόμα νεώτερους εθελοντές, με ή χωρίς διαταραχές ύπνου.

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Neurology».

Πηγή :  www.real.gr/