Εκρηξη της ανεργίας και της ανασφάλιστης εργασίας

Εάν η αύξηση των εγγεγραμμένων ανέργων σε 700.000 τον Ιούλιο θεωρείται «λογική» εξέλιξη για τον ΟΑΕΔ, λόγω των αναπληρωτών καθηγητών μέσης εκπαίδευσης που εντάσσονται στο σύστημα επιδότησης για τους καλοκαιρινούς μήνες, κανένα από τα στοιχεία για τις απολύσεις και τις προσλήψεις δεν δικαιολογεί την έκρηξη του ποσοστού ανεργίας που κατέγραψε η Ελληνική Στατιστική Αρχή για τον μήνα Μάιο.

Μήνας ο οποίος συνήθως σηματοδοτεί και την έναρξη των εποχικών απασχολήσεων στον τουριστικό κλάδο, με αποτέλεσμα να εμφανίζει πάντα μια αυτοσυγκρατημένη εξέλιξη στις ροές εξόδου από την εργασία.

Κι όμως, τον Μάιο προστέθηκαν 51.804 περισσότεροι άνεργοι σε σχέση με τον Απρίλιο. Συνολικά οι άνεργοι ανήλθαν σε 822.710 και το ποσοστό άγγιξε το 16,6% (έναντι 12% τον Μάιο του 2010 και 15,8% τον Απρίλιο του 2011).

Το γεγονός αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η μείωση της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών (8,9% την τελευταία διετία), η μείωση του εισοδήματος κατά 20% και των συντάξεων (από 25% έως και 30%) οδηγούν κατηγορίες του μέχρι πρότινος οικονομικά μη ενεργού πληθυσμού σε αναζήτηση εργασίας.

Ταυτοχρόνως, το υψηλό και μη αιτιολογημένο ποσοστό νέων ανέργων ίσως αναδεικνύει και την αύξηση των απολύσεων από την ανεπίσημη αγορά εργασίας. Μια αγορά βουβή, αλλά υπαρκτή, που φαίνεται ότι προτιμά όλο και περισσότερο οικονομικούς μετανάστες.

 Ομως, το πιο σημαντικό συμπέρασμα από την εκτίναξη της ανεργίας του Μαΐου είναι ότι ο τουρισμός, παρ’ όλες τις επιδοτήσεις, δεν απορρόφησε ανέργους και μάλλον προτίμησε σπουδαστές και ανασφάλιστους. Το στοιχείο αυτό αναμένεται να επαναληφθεί και στα στοιχεία του Ιουνίου.

Οικογενειακές επιχειρήσεις

Σε κάθε περίπτωση, το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ επιβεβαιώνει ότι οι άνεργοι μέχρι το τέλος του έτους θα ξεπεράσουν το ένα εκατομμύριο, επαναφέροντας την κατάσταση της αγοράς εργασίας στις συνθήκες των αρχών της δεκαετίας του ’60.

Βεβαίως, μια τέτοια πρόβλεψη έχει και τον αντίλογό της, αφού η αύξηση των πολιτών που δήλωσαν άνεργοι στην τελευταία δειγματοληπτική έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ συμβαδίζει και με κορύφωση της ανασφάλιστης εργασίας και της ευρείας απασχόλησης συμβοηθούντων μελών στις οικογενειακές τουριστικές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.

Το στοιχείο αυτό δεν έχει υπολογιστεί παρά μόνον από τους περιορισμένους δειγματοληπτικούς ελέγχους του ΙΚΑ, το οποίο διαπιστώνει ότι στους ήδη απασχολουμένους οι ανασφάλιστοι αποτελούν το 35%.

Παρά το θολό τοπίο που συνεχίζει να επικρατεί αναφορικά με το ποιοι είναι οι πραγματικοί απασχολούμενοι, το βέβαιο είναι ότι η κατάσταση εξελίσσεται εκτός ελέγχου. Μέσα σε μία πενταετία χάθηκαν 328.357 θέσεις εργασίας και από αυτές οι 299.534 χάθηκαν μέσα στον τελευταίο χρόνο! Μέσα στον ίδιο χρόνο, οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 220.534 άτομα.

Το πρόβλημα αναμένεται να διογκωθεί τους επόμενους μήνες, όταν θα αρχίσει και η έξοδος του τουριστών. Παρ’ όλα αυτά, η επίσημη πολιτική δεν φαίνεται να είναι σε θέση επίσπευσης ακόμη κι αυτών των προγραμμάτων προσωρινής απασχόλησης. Το σημαντικότερο εξ αυτών αφορά την πεντάμηνη απασχόληση ανέργων σε έργα αυτεπιστασίας των ΟΤΑ.

Η ιδέα, στην οποία είχε αντιταχθεί αρχικώς ο τέως υπουργών Εσωτερικών κ. Ραγκούσης, ανήκει στον υφυπουργό Εσωτερικών κ. Π. Κουκουλόπουλο και στον διοικητή του ΟΑΕΔ κ. Ηλ. Κικίλια. Αποκλείει τη μονιμοποίηση όλων όσοι απασχοληθούν γιατί θέτει όριο απασχόλησης τις 135 ημέρες και προϋποθέτει αποκλειστική απασχόληση μόνο σε έργα και όχι σε υπηρεσίες των δήμων.

 Οι άνεργοι που θα απασχοληθούν σε αυτό το καθεστώς προσωρινότητας θα επιλεγούν με μόρια και η χρηματοδότηση (περίπου 2 δισ. ευρώ) θα προέλθει από κονδύλια του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και σε ένα ποσοστό από τα τέλη των ΟΤΑ.

Αλλά και γι’ αυτήν την «ευκαιρία» οι άνεργοι θα πρέπει να περιμένουν κάποιους μήνες. Το ίδιο θα συμβεί και με τα υπόλοιπα προγράμματα. Εως τότε κι ενόσω θα αυξάνεται ο σκληρός πυρήνας των ανέργων, υπάρχει αρκετός χρόνος έτσι ώστε συνδικαλιστές και κυβερνητικοί εκπρόσωποι να ερίζουν για τον ρόλο που θα παίξουν οι ΜΗΚΥΟ (Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις).

Χριστινα Kοψινη

news.kathimerini.gr