Εκοβαν κλήσεις µέσω των... GPS

Ολλανδία: γνωστή εταιρεία συσκευών πλοήγησης πωλούσε τα δεδοµένα των χρηστών της στην αστυνοµία

Η αίτηση συγγνώµης άρχισε µε µια δικαιολογία: «Πάντα ζητούµε την άδεια από τους πελάτες µας πριν συγκεντρώσουµε δεδοµένα µέσω των συσκευών πλοήγησης». Η ολλανδική TomTom, που εδώ και χρόνια κυριαρχεί στον τοµέα των συσκευών GPS, προσπάθησε έτσι να µετριάσει την απίστευτη ελαφρότητά της.

Ηταν η τελευταία σε µια µακρά σειρά «παρασπονδιών» που διαπράττονται από γίγαντες της τεχνολογίας και συνδέονται µε την ελάχιστα ορθόδοξη χρησιµοποίηση ευαίσθητων πληροφοριών για τις συνήθειες των καταναλωτών.

Τα γεγονότα:

η εφηµερίδα «Algemeen Dagblad» ανακάλυψε πως η ολλανδέζικη αστυνοµία εκµεταλλεύεται τα δεδοµένα που παρέχει στην κυβέρνηση η TomTom για να παγιδεύει τους αυτοκινητιστές, τοποθετώντας τις κάµερες που καταγράφουν τις υπερβάσεις ταχύτητας εκεί όπου τα όρια ταχύτητας παραβιάζονται συχνότερα. Και αυτό προφανώς εξόργισε τους αυτοκινητιστές. Επειδή επρόκειτο για πληροφορίες που οι ίδιοι παρείχαν άθελά τους χρησιµοποιώντας τις συσκευές πλοήγησης και τις οποίες η TomTom χρησιµοποίησε µετά για να προσφέρει στους πελάτες της, σε πραγµατικό χρόνο, µια ακριβή εικόνα για την κατάσταση της κυκλοφορίας.

Κρίµα που η εταιρεία πούλησε επίσης αυτά τα ίδια δεδοµένα σε ολλανδέζικους θεσµούς και που η αστυνοµία τα εκµεταλλεύτηκε για να αυξήσει τα έσοδά της µέσω των προστίµων… «Μόλις τώρα µάθαµε ότι η αστυνοµία χρησιµοποίησε τις πληροφορίες µας µ’ αυτόν τον τρόπο», δικαιολογήθηκε ο Χάρολντ Γκόνταϊν, διευθυντής της TomTom. «Και δεν µας αρέσει, επειδή δεν αρέσει στους πελάτες µας».

Οµως το κακό έχει ήδη γίνει και οι ύποπτοι αυξάνονται. Σύµφωνα µε τους βρετανικούς «Φαϊνάνσιαλ Τάιµς», η ολλανδέζικη εταιρεία, θέλοντας να αντισταθµίσει την πτώση των πωλήσεων συσκευών πλοήγησης που παρουσίαζε, «πόνταρε» ακριβώς στην πώληση υπηρεσιών, οι οποίες κυµαίνονται από απλούς χάρτες µέχρι λεπτοµέρειες για την κυκλοφορία. Σήµερα οι εν λόγω υπηρεσίες αντιστοιχούν στο 36% των εσόδων της TomTom.

Ωστόσο τα κέρδη που προήλθαν από την πώληση των βάσεων δεδοµένων σε δηµόσιες αρχές αποτελούν περιθωριακό µόνο τµήµα αυτού του 36%.

Η ΟΡΓΗ. Οι αντιδράσεις ήταν πολλές και αυτό που συνέβη δεν µπορεί πλέον να επαναληφθεί στο µέλλον.

Ολα τα συµβόλαια µε την TomTom τροποποιούνται ώστε να αποκλείεται στο εξής η διάθεση των πληροφοριών σε τρίτους. «Οι υπηρεσίες µας είναι επιτυχηµένες επειδή βασίζονται στις πληροφορίες που παράγουν οι ίδιοι οι χρήστες», λέει στην ιταλική «Ρεπούµπλικα» ο Λούκα Ταµακάρο, διευθυντής της TomTom Italia. «Πληροφορίες που µπορούν να γίνονται διαθέσιµες σε ανώνυµη µορφή στις οντότητες µε τις οποίες συνεργαζόµαστε µε στόχο να βελτιώνουµε τις ροές της κυκλοφορίας, την ασφάλεια και κατά συνέπεια τη ζωή των πολιτών». Και ο Χάρολντ Γκόνταϊν υπογραµµίζει πως «ουδέποτε τέθηκε σε κίνδυνο η ιδιωτικότητα των πελατών. ∆εν µπορούµε να συνδέσουµε τα δεδοµένα µε κάποιο άτοµο και ούτε η αστυνοµία µπορεί να το κάνει».

Οµως το πρόβληµα υπάρχει. Οι εξελιγµένες υπηρεσίες γεωγραφικού εντοπισµού που συνδέονται µε τα έξυπνα τηλέφωνα, όπως τα προγράµµατα πλοήγησης, αρχίζουν να χρησιµοποιούν ολοένα και µεγαλύτερες ποσότητες δεδοµένων για τους καταναλωτές. Οσο περισσότερα έχουν τόσο πιο ακριβή, χρήσιµα, αποτελεσµατικά, ακόµη και επαναστατικά γίνονται. Αυτό σηµαίνει όµως ότι κάπου σχηµατίζεται µια υψηλής ευκρίνειας φωτογραφία των συνηθειών µας που θα µπορούσε να καταλήξει σε λάθος χέρια.

«Η απλή ενηµέρωση των χρηστών ότι η εταιρεία µπορεί να χρησιµοποιήσει τα προσωπικά δεδοµένα τους δεν είναι αρκετή», λέει ο Φραντσέσκο Πιτσέτι, επικεφαλής του ιταλικού Γραφείου για την Ιδιωτικότητα (Privacy). «∆εν αρκεί να επισηµαίνεται ότι τα δεδοµένα µπορούν να πωλούνται σε τρίτους. Πρέπει να γίνεται γνωστό σε ποιον και για ποια χρήση. Για παράδειγµα, είναι δυνατό οι πληροφορίες να χρησιµοποιούνται για να βελτιωθεί η κυκλοφορία. Οµως πρέπει να υπάρχει έλεγχος».

Η αστυνοµία παγίδευε τους αυτοκινητιστές µε τα στοιχεία που οι ίδιοι παρείχαν άθελά τους 36% των εσόδων της TomTom, κατά το 2010, προήλθε από πώληση «περιεχοµένου και υπηρεσιών», όπως χάρτες ή πληροφορίες για την κυκλοφορία

Τα iPhone και τα PlayStation

Πριν από µερικές ηµέρες ανακαλύφθηκε πως το iPhone (φωτογραφία) διατηρεί ίχνη των κινήσεών µας και ότι µπορεί κανείς να έχει εύκολα πρόσβαση στο αρχείο αυτό. Κατά την ίδια περίοδο δύο εκατοµµύρια «προφίλ» χρηστών του ∆ικτύου PlayStation της Sony υπεκλάπησαν και διατέθηκαν προς πώληση ονλάιν.

Αν σκεφτεί κανείς τη δηµοτικότητα των εξελιγµένων κινητών, από τα οποία πουλήθηκαν φέτος 500 εκατοµµύρια, εύκολα µπορεί να προβλέψει ότι τέτοιου είδους ζητήµατα γίνονται κεντρικά. Με λίγα λόγια, «ελαφρότητες» όπως αυτές που επέδειξαν η TomTom και η Apple, είναι πιθανό να δούµε πολλές ακόµα.

TA NEA On-line