Ήρθε Tότε Το Γνώθι Σαυτό – Κι Αντικατέστησε Το Γνώθι Των Άλλων!

Ένα κείμενο για τον ευμετάβλητο εαυτό μας και τις αλλαγές της νιότης προς την ενηλικίωση

ΗΜΟΥΝΑ ΤΟΤΕΣ -ΖΟΥΣΑ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΡΚΗ ΜΕΘΗ- μια κραιπάλη φαντασιώσεων σ’ έναν ανανεούμενο ενθουσιασμό -ήμουνα ακατάβλητος. Με το τίποτα άναβα, έπεφτα σε μία κατάσταση έκστασης, που μόνο με καταληψία μπορούμε να την παρομοιάσουμε και να τη συγκρίνουμε -με τίποτα άλλο- παρά μονάχα ίσως, στον τομέα τον νευρικό, με μια έπαρση, μια υπερένταση και μιαν υπερευαισθησία υπερβολική.

ΗΜΟΥΝΑ ΣΥΝΕΠΑΡΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΘΕ ΤΙ, μια γωνιά του δρόμου, ένα φως λοξό, μια ματιά, ένα σύννεφο άσπρο πάνω στο μπλε του κοβαλτίου, μια γάμπα γυναικεία λίγο ξέσκεπη, ένα χαμόγελο, ένα κλείσιμο του ματιού, ό,τι γινότανε, ήτανε για μένα μια αποκάλυψη -ένα άνευ προηγουμένου- μια ανάσταση.

ΜΕΣΑ Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΞΕΦΡΕΝΙΑΣΜΑ ΜΟΥ, γεννήθηκε το σκουλήκι και μεγάλωσε και θέριεψε κι όταν το είδα, ήτανε πια αργά και με κατάπιε, μ’ έκανε μια χαψιά.

ΕΤΣΙ ΧΑΘΗΚΕ Ο ΑΠΑΤΗΛΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ που είχα ζήσει τότες -χάθηκε η Εύα και το φίδι και το μήλο- κι έμεινα με γύρω μου μονάχα μαύρες κουρτίνες, μαύρες κι αδιαπέραστες που με τριγύρισαν κι έμαθα σιγά σιγά τι ήμουνα, ποιος ήμουνα και, κυρίως ποιος δεν ήμουνα -που νόμιζα πριν πως ήμουνα.

ΚΙ ΗΡΘΕ ΤΟΤΕΣ ΚΙ ΕΚΑΤΣΕ ΜΕΣΑ ΜΟΥ ΚΑΛΑ κι άρχισε να γνέθει σαν το μαλλί το πρόβιο το ακατάστατο -το γνώθι σαυτό- κι αντικατέστησε το γνώθι των άλλων που με τόση υπερηφάνεια πίστευα πως είχα.

Νάνος Βαλαωρίτης, «Γνώθι Σαυτόν»: δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Το Δέντρο, τεύχος 29 (1982). 

Ο Νάνος Βαλαωρίτης είναι Έλληνας ποιητής και συγγραφέας (δισεγγονός του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη). 
Γεννήθηκε στη Λωζάνη της Ελβετίας το 1921. 
Σπούδασε φιλολογία και νομικά στα πανεπιστήμια Αθηνών, Λονδίνου και Σορβόνης. Μετέφρασε πρώτος στο Λονδίνο εκτενώς Έλληνες ποιητές του 1930: Σεφέρη, Ελύτη, Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο, Γκάτσο. 
Στην Αγγλία έζησε από το 1944 έως το 1953 και γνώρισε τον Έλιοτ και τον κύκλο του. Το διάστημα 1954-60 έμεινε στο Παρίσι και γνώρισε τον Αντρέ Μπρετόν και τους υπερρεαλιστές. 
Το 1960 γύρισε στην Ελλάδα και έγινε διευθυντής του περιοδικού Πάλι (1963-1966). Από το 1968 έως το 1993 δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο. 
Εκεί, ποιητικά του κείμενα εκδόθηκαν από τον οίκο City Lights του Λόρενς Φερλινγκέτι. Από το 1989 έως το 1995 ήταν διευθυντής του περιοδικού Συντέλεια μαζί με τον ποιητή Αντρέα Παγουλάτο. Το 1959 τιμήθηκε με το Β' Κρατικό Βραβείο Ποίησης, το οποίο και αρνήθηκε. 
Πήρε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1982) και το Κρατικό Βραβείο Χρονικού-Μαρτυρίας (1998). Επίσης έλαβε ένα βραβείο του Ν.Ρ.Α. [National Poetry Association (Αμερικανική Εταιρεία Ποίησης)] το 1996 -βραβείο που είχε δοθεί προηγουμένως στους Φερλινγκέτι, Γκίνσμπεργκ και άλλους. 
Έχει λάβει το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2006). Το 2009 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. 
Βιβλία του έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό σε αγγλικές και γαλλικές μεταφράσεις. 
Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. 
Στην Ελλάδα επέστρεψε μόνιμα το 2004.

Πηγή