Ο Κανόνας του Εσώρουχου

Ένα στα πέντε παιδιά (περίπου) στην Ευρώπη πέφτει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης ή κάποιας τέτοιας μορφής βίας. Αυτή τη στατιστική δίνει τ...

Ένα στα πέντε παιδιά (περίπου) στην Ευρώπη πέφτει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης ή κάποιας τέτοιας μορφής βίας. Αυτή τη στατιστική δίνει το Συμβούλιο της Ευρώπης και γι’ αυτό το 2011, το ίδιο όργανο, έφτιαξε ένα υλικό, έναν οδηγό σε μορφή pdf, αλλά και σε έντυπη μορφή (ένα βιβλίο για παιδιά 3-7 ετών) , απευθυνόμενο σε γονείς, εκπαιδευτικούς και παιδιά. Το υλικό αυτό ονομάστηκε «Ο Κανόνας του Εσώρουχου» (The Underwear Rule).

Δεν είναι τίποτα άλλο παρά οδηγίες προς τους γονείς όσον αφορά έναν ιδανικό τρόπο ώστε να μιλήσουν στα παιδιά τους σχετικά με την αναγνώριση ή και την πρόληψη μιας παιδικής σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης.

Ο τρόπος με τον οποίο θα διαπαιδαγωγήσει ένας γονιός ένα μικρό παιδί όσον αφορά ζητήματα σεξουαλικού περιεχομένου ανέκαθεν προκαλούσε αμηχανία κι επομένως αδράνεια. Ιδίως όταν πρόκειται για ένα πολύ μικρό παιδί. Ο κίνδυνος όμως δεν γνωρίζει ηλικία. Αυτό το υλικό ευαισθητοποίησης του Συμβουλίου της Ευρώπης έρχεται σε αυτές ακριβώς τις περιπτώσεις να προσφέρει έναν ευαίσθητο και παιδικό τρόπο προσέγγισης και κατανόησης του κινδύνου αλλά και των επιβαλλόμενων ορίων.

Σε ένα τρυφερό και αθώο μυαλουδάκι που δεν μπορεί να αντιληφθεί την έννοια του ορίου, έρχεται η εικονοποίηση κι έτσι υπάρχει επιτέλους ένα πλαίσιο. Ο γονιός μπορεί επιτέλους να μιλήσει πιο εύκολα στο παιδί του για ό,τι αντιπροσωπεύει το εσώρουχο. Και η εικόνα του εσωρούχου πάντα θα υπενθυμίζει στα παιδιά αυτό το όριο. Όλα τα αγγίγματα μπορούν να επιτραπούν, εκτός από εκείνα που αφορούν τα σημεία στα οποία βρίσκεται το εσώρουχό τους. Επομένως υπάρχουν καλά και κακά αγγίγματα.

Κακά είναι τα αγγίγματα που αφορούν τα εσώρουχά τους και όχι μόνο δεν πρέπει να επιτρέπουν σε άλλους να τα αγγίζουν, μα και τα ίδια δεν πρέπει να αγγίζουν τα αντίστοιχα σημεία των άλλων ανθρώπων. Με τον τρόπο αυτό το παιδί αντιλαμβάνεται ότι δεν πρέπει να κάνει ό,τι δεν επιτρέπεται να του κάνουν. Είναι εξίσου απαράδεκτο το να γίνει κάποιος θύτης, όσο και το να γίνει θύμα.

Το αμέσως επόμενο (αν όχι το εξίσου σημαντικό) στοιχείο που πρέπει να αντιληφθούν τα μικρά παιδιά, με τη σωστή διαπαιδαγώγηση και ειδικότερα με τον «Κανόνα του Εσώρουχου», είναι το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι το σώμα τους τους ανήκει. Μόνο εκείνα το ορίζουν, μόνο εκείνα αφορούν. Όσο «μεγάλος» και δυνατότερος είναι ο απέναντί τους ενήλικας. Εκείνα θα αποφασίσουν ποια φυσική επαφή (άγγιγμα ή φιλί) θα επιτρέψουν στο απέναντί τους. Όποιος κι αν είναι αυτός. Συγγενής ή ξένος.

Τα παιδιά έχουν δικαίωμα στο όχι, σε οποιοδήποτε άγγιγμα δεν εγκρίνουν και αυτό το όχι, θα πρέπει να το λένε σθεναρά και να επιμένουν μέχρι ο απέναντι ενήλικας να σταματήσει. Κι εδώ έρχεται το επόμενο στάδιο. Η εκμυστήρευση του συμβάντος. Η επικοινωνία ανάμεσα στο γονιό και το παιδί είναι το άλφα και το ωμέγα όσον αφορά την πρόληψη της παιδικής κακοποίησης.

Όταν η εμπιστοσύνη και η σωστή επικοινωνία είναι δεδομένη, αισθήματα ασφάλειας ισχυροποιούν τους δεσμούς και η εκμυστήρευση τέτοιων στενάχωρων συμβάντων γίνεται ευκολότερη. Κι όπως υπάρχουν καλά και κακά αγγίγματα, υπάρχουν καλά και κακά μυστικά. Κάθε μυστικό που στο παιδί προκαλεί θλίψη, νευρικότητα, άγχος και λύπη θεωρείται κακό μυστικό. Επομένως πρέπει να σταματήσει να είναι μυστικό. Και ο κάθε ενήλικος βρίσκεται στη ζωή του παιδιού του ακριβώς για να μην επιτρέπει στη λύπη να εισβάλει στην ψυχή του.

Χάρη στον/στην Κίκο και το Χέρι, τους ήρωες του παιδικού βιβλίου που «διδάσκουν» τον Κανόνα του Εσώρουχου, πολλά παιδάκια μπόρεσαν έστω κατά προσέγγιση να αντιληφθούν το τι σημαίνει όριο, όσον αφορά την παιδική σεξουαλική κακοποίηση. Η τελευταία δεν εξαλείφθηκε, μπορεί όμως να προληφθεί καλύτερα. Εάν αυτόν τον Κανόνα του Εσώρουχου, που τόσα παιδιά κατανόησαν, μπορούσαν να αντιληφθούν και ορισμένοι ενήλικες, άνθρωποι με φαινομενικά υψηλότερο IQ από εκείνο των μικρών παιδιών, άνθρωποι που έχουν επιδοθεί σε σεξουαλική κακοποίηση ενηλίκων, ο κόσμος μας δεν θα ήταν, έστω κατά το ελάχιστο, λιγάκι ομορφότερος;